Skuteczna krótka gra
Jak grać w okolicach greenu
SPIS TREŚCI
Od Autora
Wstęp
Od czego zależy skuteczna krótka gra
Rodzaje uderzeń w krótkiej grze
Pięć głównych sytuacji wokół greenu
Algorytm krótkiej gry
Od autora
Mijają już prawie 3 lata, odkąd napisałem pierwszą wersję książki
„Skuteczna krótka gra”. Od tej pory trochę zmieniło się w zakresie
rozumienia techniki krótkiej gry, powstały nowe koncepcje, opracowano
nowe metody treningów.
Dlatego postanowiłem zaktualizować i znacznie zwiększyć zawartość
książki na ten temat.
Krótka gra nie cieszy się taką popularnością wśród golfistów jak dalekie
uderzenia driverem. Jednak dla golfisty amatora, skuteczna krótka gra to
sposób na obniżenie swojego handicapu o kilka punktów i to bez zmiany
odległości na jakie uderza driverem czy ironami.
W okolicach greenu można dokonać cudów, ale można też zepsuć cały
wynik na dołku.
Ta książka w formie ebooka, ma nauczyć Cię nie tylko prawidłowej techniki
uderzeń krótkiej gry, ale również zaznajomić Cię ze strategią gry wokół
greenu i przede wszystkim opisać metody treningów krótkiej gry.
Wytrwały i cierpliwy golfista po jej uważnym przeczytaniu i regularnych
treningach w niej opisanych, stanie się Mistrzem uderzeń w okolicach
greenu, wprawiając czasem w zdumienie, a czasem wprowadzając w silny
stres swoich partnerów w grze.
Tak więc zachęcam Cię do uważnej lektury i regularnych treningów. Zobaczysz, że to się opłaci.
Krzysztof Czupryna
PGA Asia
SAM Putt Instructor Level 3
Target54.eu
Wstęp
Co to jest krótka gra ?
W tym opracowaniu krótka gra rozumiana jest jako uderzenia z odległości od 2
do 30 metrów od greenu z wyjątkiem gry z bunkra.
Sytuacja taka zdarza się generalnie w dwóch przypadkach:
1. Gdy atak na green tzw. Approach był nieudany i chybiliśmy green o kilka,
kilkanaście lub kilkadziesiąt metrów.
2. Gdy dołek był na tyle długi (par 4 lub par 5), że w drugim lub trzecim uderzeniu nie „sięgnęliśmy” greenu, pomimo, że uderzenie ataku na green było dobre technicznie i proste.
W przypadku amatorów dotyczy to np. dołków par 4 o długości ponad 400 m czy par 5 o długości ponad 530 m
A więc piłka leży w odległości od 2 do 30 m od greenu i naszym celem jest tzw. up&down czyli jedno uderzenie na green i jeden putt. Aby tak się stało w sposób nie przypadkowy (np. bardzo długi putt trafiający do dołka czy tzw. chip-in), to nasza piłka po uderzeniu na green musi zatrzymać się w odległości do 10 stóp od dołka.
Dlaczego 10 stóp ?
Spójrzmy na statystyki puttingu z różnych dystansów w przypadku graczy
zawodowych
0-3 stopy – 99%
4-5 stóp – 85%
6-10 stóp - 50%
Są to średnie graczy PGA Tour. Dla amatora z jednocyfrowym handicapem jako cel można przyjąć
0-3 stopy – 99%
4-5 stóp – 60%
6-10 stóp - 30%
Tak więc umieszczenie piłki po uderzeniu krótkiej gry w odległości od 3 do 10 stóp dawałoby skuteczność up&down na poziomie ok 65% czyli bardzo dobrą.
W tym miejscu należy wyjaśnić dwa pojęcia – up&down i scrambling.
Up&down to jedno uderzenie spoza greenu na green i jeden putt. Jednak wynik na dołku może wynieść nawet 10. Procent up&down dowodzi skuteczności krótkiej gry i puttingu.
Scrambling to jedno uderzenie spoza greenu na green i jeden putt, ale wyłącznie w przypadku gdy nie udało się zrobić green-in-regulation, czyli w ten sposób uratowało się par lub nawet zrobiło lepiej. Scrambling jest to więc up&down ratujący par lub lepiej.
Oczywiście scrambling ma większy wpływ na wynik, ale up&down też
oszczędza punkty.
Scrambling najlepszych zawodowców na świecie osiąga ponad 60%, a dla
pracowitych amatorów może zbliżyć się do 50%. Podane wartości to średnie.
Tak więc znamy już cel treningów krótkiej gry:
Umieścić piłkę w odległości do 10 stóp od dołka,
aby szanse na jeden putt były jak największe.
Jak to zrobić ?
Warunek 1
Należy dysponować prawidłową (skuteczną i powtarzalną) techniką
uderzeń krótkiej gry, a które to uderzenia omówię dokładnie w dalszej
części książki.
Warunek 2
Zastosować tzw. Algorytm krótkiej gry, czyli zasady postępowania wokół
greenu, który również opisuję w dalszej części książki.
Warunek 3
Należy trenować krótką grę zgodnie z tym algorytmem, stosując różne
rodzaje treningów, co będzie także opisane w dalszej części książki.
Co się stanie z Twoim wynikiem gdy będziesz w stanie to zrobić ?
Spójrz na tabelę poniżej.
Przedstawia ona w kolejnych kolumnach:
a. Handicap gracza
b. Średnio osiągany przez niego wynik brutto
c. Średnią ilość green-in-regulation (GIR), przy której zakładamy, że będą 2 putty
d. Średni scrambling czyli ilość up&down (uratowanie par) gdy nie było green-
in-regulation
e. Możliwy scrambling po poprawieniu swojej krótkiej gry (a może być on
jeszcze wyższy)
f. Średni wynik bez poprawy ilości green-in-regulation, a wyłącznie poprawy
skuteczności krótkiej gry
Jak widać im handicap gracza jest wyższy, tym dobra krótka gra ma większy
wpływ na jego wyniki.
Może on poprawić swój wynik nawet o 9 uderzeń, pracując tylko nad swoją
krótką grą.
Dla graczy z handicapami w okolicach 5, praca nad krótka grą może dać
upragnione handicapy 1-2.
Rozumiesz teraz jak ważna jest krótka gra
i systematyczna praca nad jej skutecznością.
Jak wynika z wielu rozmów, które przeprowadziłem z setkami graczy amatorów, wielu z nich „gubi” się w sytuacji krótkiej gry i nie wie:
- jakim kijem grać
- jakie uderzenie
- gdzie celować itp.
W książce tej przedstawiam w możliwie najbardziej kompletny sposób metody i sposoby, które zapewnią większą skuteczność krótkiej gry i przede wszystkim metody treningów techniki i strategii krótkiej gry.
Jednak na początku jeszcze kilka uwag, aby uporządkować Twoje myślenie i sposób patrzenia na krótką grę.
a. Koncepcje
W historii rozwoju golfa było i jest kilka czy nawet kilkanaście koncepcji
krótkiej gry.
Począwszy od już niemal klasycznego działa Davida Peltz’a „Short Game Bible”
z 1999 roku, poprzez koncepcje graczy zawodowych (Severiano Ballesteros,
Tiger Woods, Phil Mickelson) pokazane w ich książkach czy na filmach, aż do
bardziej współczesnych publikacji i koncepcji Stana Utleya, Jamesa Sieckmana
czy Jamesa Ridyarda i wielu innych.
Każda z tych koncepcji ma swoje podstawy, swoje zalety ale też i wady.
Dlaczego ?
Otóż koncepcje graczy zawodowych, tzn. wyjaśnianie przez nich jak grają dane
uderzenie, są doskonałe ale … dla nich.
Warto pamiętać od ilu lat, jak często, w jakich warunkach i w jaki sposób ćwiczą
zawodowcy, szczególnie Ci najlepsi. Severiano Ballesteros uznawany ze jednego
z najlepszych i najbardziej kreatywnych specjalistów od krótkiej gry ćwiczył od
dziecka, po kilka godzin dziennie.
Podobnie Phil Mickelson (miał green na podwórku) czy Tiger Woods.
Wypracowane przez nich latami uderzenia są charakterystyczne dla nich
i bardzo trudno je wykonać na podobnym poziomie przeciętnemu amatorowi.
Technika „hinge and hold” Phila Mickelsona nie ma wiele wspólnego z tym jak
naucza np. James Sieckmann.
Tak więc nie zawsze wzorowanie się na zawodowcach (szczególnie tych
najlepszych) to dobry pomysł.
Przykładowo ponad 90% graczy zawodowych gra wokół greenu jednym
ulubionym kijem (np. Phil Mickelson wedgem 60), podczas gdy używanie
różnych kijów jest łatwiejsze i mniej pracochłonne.
Grając jednym kijem trzeba opanować uderzenia z co najmniej 3 różnych
ustawień piłki, różnych kątów ataku itp.
Grając różnymi kijami mamy jedno ustawienie piłki i kąt ataku naturalny do
danego kija. Jest to po prostu łatwiejsze,
b. Sprzeczności
W wielu z tych koncepcji istnieją czasem sprzeczne zalecenia.
Przykładowo James Ridyard czy Stan Utley zalecają
ustawienie stóp równoległe do linii celu, a James Sieckmann
postawę lekko otwartą.
Phil Mickelson chippuje mając piłkę z przodu środka postawy
(kadr z jego filmu Secrets of the Short Game, patrz zdjęcie
po prawej).
James Ridyard sugeruje ustawianie piłki dokładnie na środku postawy (z filmu „Golf Swing Weekly Fix Short Game Specialist James Ridyard”, patrz zdjęcie poniżej).
Czerwoną strzałką zaznaczony jest środek postawy.
Nawet w tak oczywistej kwestii jak to, że najpierw uderzamy piłkę, a potem główka kija styka się z ziemią, są różne opinie.
Wspomniany James Ridyard dopuszcza kontakt z ziemią przed piłką, pod warunkiem prawidłowego Backswingu i uderzania w ziemię „bouncem” główki kija.
Niektórzy Pro zalecają Follow through takiej samej długości jak Backswing, inni wręcz odwrotnie przestrzegają przed tym.
Czerwoną strzałką zaznaczony jest środek postawy.
I tak dalej, przykłady można mnożyć.
c. Legendy
Z bliżej nieznanych powodów w świecie golfistów amatorów funkcjonuje szereg
legend na temat krótkiej gry.
Najbardziej rozpowszechnioną z nich w odniesieniu do krótkiej gry jest
przekonanie, że piłka powinna być z tyłu środka postawy.
Dlaczego i skąd się wzięło takie przekonanie ?
Nie wiadomo.
Jednak tego typu przekonania i legendy mają długi żywot i bardzo często spotyka
się stwierdzenie „bo zawsze tak robiłem i tak mi wychodzi”. Przy czym mówi to
gracz z handicapem 8-10, a więc „inwalida z grupą inwalidzką 8-10” ????
d. Budowa ciała i nawyki
Nie ma dwóch graczy o tej samej budowie ciała w sensie wzrostu, długości rąk,
nóg, elastyczności ścięgien itd.
Te różnice i czasem ograniczenia fizyczne również mogą mieć wpływ na technikę
krótkiej gry.
Każdego gracza trzeba uczyć trochę inaczej, będą minimalne różnice w postawie,
pozycji rąk itp.
Są również bardzo stare, ale dobrze ukształtowane nawyki, które jest niezwykle
trudno zmieniać i czasem nie ma to sensu, gdyż są one dobrze ukształtowane
i skuteczne.
Podam tutaj trzy przykłady – mój własny, drugi jednego z najlepszych amatorów
w Polsce Bogdana Bigusa i trzeci z innej dyscypliny sportu.
Przez wiele lat i setki godzin treningowych krótkiej gry utrzymywałem lewy nadgarstek płasko w zamachu, stosując nawet określone „pomoce naukowe” aby to osiągnąć.
Tego typu pozycja nadgarstka jest pożądana w full swingu (chociaż i tam nie jest to warunek niezbędny), natomiast w krótkiej grze może być źródłem błędów w kontakcie
z piłką.
Wskutek bardzo intensywnych treningów wypracowałem jednak skuteczny
ruch z płaskim nadgarstkiem w krótkiej grze.
Jednak po kilku latach, dzięki ciągłej lekturze nowości technicznych, dowiedziałem się bardziej skuteczne w krótkiej grze jest lekkie wygięcie lewego nadgarstka
w Backswingu.
Podkreślam, że moja skuteczność gry z płaskim nadgarstkiem była bardzo dobra. Ale poświęciłem kilka tygodni na zmiany i na wygięcie lewego nadgarstka. Okazało się, że moja skuteczność wzrosła (ilość błędów zmalała). Tak więc w tym przypadku opłaciło się zmienić technikę tego uderzenia.
Drugim przykładem jest putting Bogdana Bigusa.
Ma on przyzwyczajenie i utrwalony nawyk patrzenia na dołek, a nie na piłkę
w momencie putta. Można by oczywiście to zmieniać i przez długi czas
usiłowałem go do tego przekonać. Jednak po wielu wspólnych grach
i treningach zauważyłem, że nawyk ten zły nawyk jest tak dobrze utrwalony
i tak powtarzalny, że wszelkie statystyki puttingu średniego i krótkiego
Bogdana były na bardzo dobrym poziomie. Uznaliśmy więc, że zmiana tego
nawyku albo niewiele albo nic nie da, a zaoszczędzony czas lepiej przeznaczyć
na trening innych elementów gry w golfa.
Trzecim przykładem jest skok wzwyż.
Przez dziesięciolecia obowiązującym stylem był styl „przerzutowy”.
Padały rekordy, wszyscy zawodnicy doskonalili ten styl.
Aż do momentu gdy Dick Fosbury wynalazł nową technikę tzw. „flop”, którą
posługują się obecnie praktycznie wszyscy skoczkowie.
Była to kompletna zmiana techniki skoku wzwyż, a jednak okazała się znacznie
bardziej skuteczna od poprzedniej.
Tak więc zawsze należy być otwartym na nowości i zmiany, ale przede wszystkim należy mieć na względzie skuteczność i oczekiwane efekty w czasie.
Mam nadzieję, że po tym wstępie łatwiej będzie zrozumieć zasady krótkiej gry,
które przedstawiam w tej książce.
Postaram się każde stwierdzenie, każdą propozycję czy sugestię solidnie
uzasadnić, tak, aby nikt nie miał wątpliwości.
Nie posługuję się żadną konkretną koncepcją, natomiast staram się wybrać
z różnych koncepcji to co jest logiczne, spójne i przede wszystkim zgodne
z prawami fizyki, budową ciała, budową kija i geometrią.
I jestem jak najbardziej otwarty na dyskusje i polemikę ☺
Od czego zależy
skuteczna krótka gra
Spójrzmy na proces uderzenia w krótkiej grze tak, jak wygląda to podczas gry
na polu.
Wyobraźmy sobie, że nasza piłka upadła 30 metrów od greenu, na greenie jest
około 10 metrów do flagi.
Co robimy w kolejności ?
Oto schemat którego należy przestrzegać..
Zanim dokładnie omówię poszczególne etapy podam przykłady jak to wygląda
w praktyce.
Od razu zaznaczę, że odległości wokół greenunajlepiej mierzyć w krokach,
przyjmując, że 1 normalny spacerowy krok to ok 60 cm.
Oto omówienie dwóch przykładów różnego położenia piłki i różnych wyborów strategicznych zgodnie z powyższym schematem.
Piłka leży 40 kroków od greenu,
do flagi na greenie jest ok 15 kroków,
green jest płaski i szybki, stimp 10.
a. Wybór pożądanego miejsca upadku piłki na greenie.
Piłka powinna upaść ok. 1-2 kroków za skrajem greenu, pozostanie ok 14 kroków na jej toczenie się.
b. Określenie proporcji lotu piłki do jej toczenia się
Wyniesie ona 30 kroków lotu i 12-15
kroków toczenia się
c. Wybór trajektorii lotu piłki Trajektoria lotu powinna być na szybkim greenie wysoka. Toczenie się będzie stanowiło ok. 35% lotu piłki.
d. Określenie pożądanego spinu piłki Z uwagi na dużą odległość na greenie do dołka (15 kroków) nie jest potrzebny duży spin piłki.
e. Wybór kija
Odpowiednim kijem będzie Wedge
56 ewentualnie 60. Wedge 54/58 jest
również możliwy.
f. Wybór rodzaju uderzenia Odpowiednim uderzeniem będzie uderzenie typu pitch (dalej w książce omówię to dokładniej)
g. Setup i uderzenie
Piłka leży 5 kroków od greenu,
do flagi na greenie jest ok 14 kroków,
green jest płaski i szybki, stimp 10.
a. Wybór pożądanego miejsca upadku piłki na greenie.
Piłka powinna upaść około 1 kroka za skrajem greenu, 13 kroków na jej toczenie się.
b. Określenie proporcji lotu piłki do jej toczenia się
Wyniesie ona 6 kroków lotu lotu i 13
kroków toczenia się
c. Wybór trajektorii lotu piłki Trajektoria lotu powinna być niska. Toczenie się będzie stanowiło dwukrotność dystansu lotu piłki.
d. Określenie pożądanego spinu piłki Z uwagi na konieczność długiego toczenia się piłki żaden spin nie jest potrzebny
e. Wybór kija
Odpowiednim kijem będzie wedge
z loftem 48 czyli inaczej mówiąc
pitching wedge.
f. Wybór rodzaju uderzenia
Biorąc pod uwagę punkty od „b” do
„e” , odpowiednim uderzeniem
będzie uderzenie typu chip.
g. Setup i uderzenie
Tak wyglądać powinno przygotowanie do każdego uderzenia w krótkiej grze. Dokładniej ten tok postępowania zostanie omówiony w rozdziale „Algorytm krótkiej gry”.
Warto pamiętać, że nawet najlepsza technika przy nieprawidłowym wyborze miejsca upadku piłki spowoduje, że piłka nie zatrzyma się nie tam gdzie potrzeba. Oto dokładniejsze omówienie w/w elementów.
a. Wybór odpowiedniego miejsca upadku piłki
Jest to związane z trzema elementami:
- nachyleniami (breakami) greenu
- szybkością greenu
- położeniem dołka na greenie
Na początku oto podstawowa zasada wyboru miejsca upadku piłki na greenie.
Należy zawsze (w miarę możliwości) wybierać takie miejsce upadku piłki, aby pomiędzy tym miejscem a dołkiem była duża ilość greenu.
Innymi słowy zawsze należy preferować uderzenia piłki w taki sposób aby do momentu upadku na green krótko leciała i długo się toczyła (o ile warunki na to pozwalają) aniżeli odwrotnie.
Ilustruje to poniższy rysunek.
Miejsce upadku A jest lepsze aniżeli miejsce upadku B, z wyjątkiem przypadków szczególnych (patrz niżej).
Dlaczego ?
Są 3 powody.
a. Łatwiej trafić w celu znajdujący się bliżej tj. w cel na 10 kroków jest łatwiej trafić niż w cel na 20 kroków.
b. Piłka spadająca pod ostrym kątem i tocząca się po greenie jest bezpieczniejsza i bardziej przewidywalna, aniżeli piłka spadająca pod bardziej pionowym kątem. Nawet na dobrym równym greenie mogą wystąpić drobne nierówności
i w momencie upadku piłka może odbić się w złą stronę. Przy niskim locie
i ostrym kącie padania, ewentualne nierówności mają mniejsze znaczenie.
c. Wyczucie dystansu jest lepsze przy niskim locie i dłuższym toczeniu się piłki aniżeli odwrotnie. Łatwo możesz sam to sprawdzić.
Jeżeli Twoja piłka byłaby 1 krok od greenu i do dołka na greenie byłoby 15 kroków to:
- puttowałbyś ?
- wybrałbyś uderzenie wedgem ?
Gdy piłka ma dłużej się toczyć i nie wzlatuje wysoko w powietrze, to łatwiej jest
„wyczuć” dystans.
Przypadki szczególne, gdy miejsce upadku B byłoby lepsze są dwa:
- dołek znajduje się na wypłaszczeniu o długości 3-5 kroków, a przed nim jest
dosyć strome wzniesienie greenu
- green przed dołkiem jest bardzo pofałdowany i trudno przewidzieć jak potoczy
się piłka (breaki), a przed dołkiem jest płaszczyzna 3-5 kroków
W takich dwóch przypadkach bezpieczniej jest grać na ową płaszczyznę wyższą trajektorią lub dużym spinem piłki.
W pozostałych przypadkach zawsze należy starać się aby piłka jak najszybciej upadła na green i dalej potoczyła się do dołka.
To będzie warunkowało wybór trajektorii lotu piłki, wybór kija i rodzaju
uderzenia.
Nachylenia (breaki greenu)
Jeżeli green pochyla się w stronę dołka, to piłka potoczy się dalej, gdyż kąt
upadku będzie ostrzejszy i piłka będzie przyspieszać na spadku.
Jeżeli green podnosi się w stronę dołka, to piłka potoczy się bliżej, gdyż kąt
upadku będzie mniej ostry i piłka będzie zwalniać na wzniesieniu.
Dodatkowo należy uwzględnić breaki boczne tj. nachylenie z lewa na prawo
lub odwrotnie.
Szybkość greenu
Jest to bardzo ważny element warunkujący wybór miejsca upadku. Szybkość
greenu mierzona jest w tzw. stimp odpowiadających ilości stóp na które piłka
się toczy po specjalnej równi pochyłej.
Greeny amatorskie mają generalnie prędkości od 6 do 9 (stimp 10 uchodzi za
szybki), a greeny zawodowe od 10 stimp wzwyż.
Im green jest szybszy tym dalej od dołka należy wybrać miejsce upadku piłki.
Położenie dołka na greenie
W zależności od tego czy dołek jest dalej, w głębi greenu czy na jego skraju,
możemy wybrać miejsce upadku piłki na greenie lub czasem nawet przed
greenem. Zawsze jednak należy dążyć do upadku piłki na greenie
i w miarę możliwości długiego toczenia się piłki. Upadek przed greenem
(szczególnie w krajach tropikalnych) obarczony jest dużym ryzykiem
wyhamowania piłki przed greenem lub nieprawidłowego odbicia się od
podłoża.
I jeszcze jedna bardzo ważna uwaga w odniesieniu wyboru miejsca upadku piłki. Wybór prawidłowego miejsca upadku piłki na greenie w zależności od w/w czynników jest efektem wielu treningów i doświadczenia. Nie ma tam idealnie prostych zależności, istnieją pewne ogólne zasady, lecz ich
„wyszlifowanie” odbywa się wyłącznie w drodze żmudnych treningów, które opiszę.
b. Określenie proporcji lotu piłki do jej toczenia się
Gdy już wybraliśmy miejsce upadku piłki, należy zmierzyć odległość od tego
miejsca do dołka. Określi to nam proporcję pomiędzy dystansem lotu piłki,
a dystansem jej toczenia się.
Będzie to w dalszych punktach „c”, „d”, „e” i „f” określało jakie uderzenie
i jakim kijem mamy wykonać.
Łatwiejsze do wykonania są uderzenia, gdy proporcja lotu do toczenia się jest
jak 1 do „x” np. 1 część lotu do 2 części toczenia się, 1 do 3 itd.
Trudniejsze, gdy proporcja ta jest na korzyść długości lotu w stosunku do
długości toczenia się np. 15 kroków lot i 6 kroków toczenia się.
W przypadku uderzeń z odległością lotu od 5 do 7 kroków istnieje tzw. Reguła
12, która w bardzo prosty i dobry sposób określa zależność długości toczenia
się piłki a wyborem kija. Omówię ją w dalszej części książki.
W przypadku dłuższej odległości lotu piłki można określić indywidualnie średnie proporcje lotu do toczenia się piłki dla danego kija lub w przypadku dystansu od 25 do 40 kroków przyjąć przy średniej i wysokiej trajektorii proporcję 3 do 1 tj. 3 części lotu na jedną część toczenia się.
c. Wybór trajektorii lotu piłki
Gdy już wybraliśmy miejsce upadku piłki oraz określiliśmy proporcje lotu do
toczenia się należy wybrać odpowiednią trajektorię lotu dostosowaną do tych
elementów.
Oczywiście zawsze można uderzyć wyższą trajektorią bliżej dołka (piłka potoczy
się krócej) lub niższą trajektorią dalej od dołka (piłka potoczy się dłużej).
Istnieje w tym zakresie zasada podobna jak przy wyborze miejsca upadku piłki.
Zawsze gdy jest to możliwe należy wybierać niską trajektorię lotu, a co za tym idzie piłkę, która długo się toczy.
Tego typu uderzenie jest znacznie bardziej skuteczne (obarczone mniejszą ilością błędów gdyż jest łatwiejsze technicznie) aniżeli uderzenie z wysoką trajektorią lotu i krótkim toczeniem się piłki.
Uderzenia z niską trajektorią są również łatwiejsze w przypadku trudnego podłoża na którym leży piłka np. miękkie, mokre podłoże oraz położenia piłki np. na spadku.
Tak więc jeżeli mamy dużo greenu pomiędzy brzegiem greenu a dołkiem uderzamy piłkę z niską trajektorią, aby toczyła się ona dłużej po greenie. Jednak nie zawsze mamy komfortowe warunki z dużą ilością greenu pomiędzy jego brzegiem a dołkiem. Dlatego też należy trenować i opanować różne trajektorie lotu piłki.
Można rozróżnić 4 trajektorie lotu piłki w krótkiej grze – Niska, Średnia, Wysoka
i Bardzo wysoka.
Wysokość trajektorii lotu piłki zależy również od długości jej lotu.
Bardzo trudno jest uderzyć piłkę z bardzo wysoką trajektorią na dystans
5 metrów, podobnie jak trudno jest uderzyć piłkę z bardzo niską trajektorią
na dystans 40 metrów.
Tak więc określenia trajektorii są nieco umowne, tym niemniej w prawie
każdym uderzeniu krótkiej gry można wyróżnić te 4 kategorie i stosować je
w zależności od sytuacji wokół greenu.
Przy wyborze trajektorii należy znać i rozumieć następujące zależności, które
trzeba uwzględnić.
Im trajektoria jest wyższa tym:
- piłka toczy się krócej po upadku, gdyż kąt spadania jest bardziej pionowy
- uderzenie jest trudniejsze do wykonania technicznie
- kontrola odległości jest trudniejsza
- znaczenie podłoża na którym leży piłka jest ważne
Im trajektoria jest niższa tym:
- piłka toczy się dalej po upadku, gdyż kąt spadania jest bardziej ostry
- uderzenie jest łatwiejsze do wykonania technicznie
- kontrola odległości jest łatwiejsza
- łatwiej je wykonać z trudniejszego podłoża
Trajektorie można regulować dwoma sposobami – doborem odpowiedniego kija (im loft mniejszy, tym trajektoria niższa) oraz odpowiednią techniką uderzenia (w tym położeniem piłki).
Sposoby osiągania różnych trajektorii omówię w dalszej części książki.
d. Określenie pożądanego spinu piłki
Duży spin piłki służy do szybkiego zatrzymania piłki na greenie.
Są 2 sposoby aby zatrzymać piłkę na grenie na maksymalnie krótkim
dystansie.
a. Bardzo duży spin piłki na poziomie 7-8.000 rpm (obrotów na minutę)
b. Bardzo wysoka trajektoria lotu piłki (lob)
Oba te uderzenia są trudne do wykonania, jednak mimo wszystko na poziomie powyżej handicapu 5, wysoki lob jest łatwiejszy do wykonania aniżeli osiągnięcie dużego spinu.
Kontrola spinu jest jednym z najtrudniejszych elementów gry w golfa.
Im spin piłki jest większy tym piłka potoczy się krócej po upadku, im mniejszy tym dalej. W przypadku maksymalnego spinu piłka wykonuje tzw. „One hop and stop”, czyli jeden podskok na greenie i prawie natychmiastowe zatrzymanie się na odcinku 1 metra.
Wielkość wstecznej rotacji piłki czyli spinu zależy od tzw. spin loftu czyli różnicy pomiędzy loftem dynamicznym a kątem ataku główki kija. Największą rotację wsteczną piłka ma przy spin lofcie od 43 do 45 stopni, to właśnie gwarantuje wspomniany „One hop & stop”.
Przykładowo jeżeli loft dynamiczny główki kija w impakcie wynosi 40 stopni,
a kąt ataku -4 stopnie to 40-(-4) = 44, a więc bardzo duży spin loft.
Technikę uderzenia z dużym spinem omówię również w dalszej części książki.
e. Wybór kija
Prawidłowe wykonanie elementów omówionych powyżej określi kij którym
mamy wykonać dane uderzenie.
Na ten temat istnieją dwie koncepcje.
Pierwsza z nich mówi, że w zależności od pożądanej trajektorii lotu piłki i jej
zachowania na greenie (toczenie się lub szybsze zatrzymanie) wybiera się
odpowiedni kij.
Druga koncepcja mówi, że wszystkie te uderzenia można wykonać jednym
kijem, zmieniając nieco Setup i technikę.
Bardzo wielu graczy zawodowych (statystyki mówią o ponad 90%) używa
w okolicach greenu jednego wedga 54, 56 lub 60.
Należy wtedy opanować 3 lub 4 różne Setupy, co zmienia odczucia, kąt ataku,
a co za tym idzie skuteczność uderzenia.
Należy pamiętać ile lat i z jaką intensywnością ćwiczyli swoje uderzenia gracze
zawodowi, aby stały się one niezawodne.
Jednak nawet wśród nich (np. Brad Faxon, jeden z najlepszych specjalistów od
krótkiej gry) zdarzają się gracze stosujący drugą koncepcję.
Polega ona na zmianie kija w zależności od pożądanej trajektorii lotu i proporcji lotu do toczenia się piłki.
Można stosować dowolne kije od wedga 60 do irona 5, a nawet hybrydy.
Zmiana kija nie zmienia Setupu, który do każdego uderzenia jest taki sam.
Jest to zdecydowanie łatwiejsze do zastosowania w praktyce z kilku powodów.
Po pierwsze zmiana kija automatycznie zmienia loft i nie ma potrzeby
manipulowania położeniem piłki.
Po drugie uderzając piłkę tym samym kijem (na ogół Wedge 56 lub 60) musimy do niższych uderzeń ustawić ją bardziej z tyłu środka postawy.
Co się wtedy dzieje ?
Otóż główka wedga jest bardziej przechylona do przodu.
Na powyższym rysunku główka wedga z lewej strony jest w swojej naturalnej pozycji, natomiast główka z prawej strony jest w takiej pozycji, gdy piłka jest przesunięta do tyłu w stosunku do środka postawy.
Jak widać (czerwona strzałka) przednia krawędź główki wedga jest wtedy bardziej stromo w stosunku do podłoża. Najmniejszy błąd może spowodować zawadzenie o trawę przed piłką i tzw. „dziabkę”.
Podobnie przesunięcie piłki do przodu celem osiągnięcia wyższej trajektorii lotu, może spowodować topowanie piłki krawędzią wedga, co pokazuje również czerwona strzałka na rysunku poniżej.
Oczywiście żmudnymi treningami można wyćwiczyć oba uderzenia z różnych pozycji piłki, ale wymaga to czasu. Nawet James Ridyard, który zaleca stosowanie 1 kija do różnych uderzeń w okolicach greenu, przyznaje,
że margines błędu w przypadku piłki ustawionej z tyłu środka postawy jest bardzo mały.
Reasumując, obie metody (jeden kij lub kilka kijów) są dopuszczalne, jednak w przypadku przeciętnego amatora stosowanie kilku kijów jest łatwiejsze i mniej pracochłonne do opanowania.
Osobiście zalecam stosowanie kijów Wedge 60, 56, pitching Wedge oraz i8. Dają one bardzo duże możliwości manipulowania trajektorią lotu piłki i proporcją lotu do jej toczenia się.
f. Wybór rodzaju uderzenia
Ostatnim elementem jest wybór rodzaju uderzenia, które wykonamy
wybranym kijem.
W tym przypadku koniec końców też chodzi o dostosowanie się do wybranej
proporcji lotu do toczenia się piłki i co za tym idzie trajektorii jej lotu.
W tym miejscu należy wyróżnić trzy podstawowe rodzaje uderzeń (chip, pitch
i lob), przy czym sprawa ta wymaga dłuższego wyjaśnienia.
Tradycyjnie w krótkiej grze wyróżniało się 2 grupy uderzeń – chipping
i pitching. Bardzo często te określenia są używane zamiennie, przy czym każde
uderzenie z okolic greenu popularnie nazywa się chip.
Dodatkowo używano czasem określenia lob, dla bardzo wysokich uderzeń.
Najbardziej logicznie byłoby używać określenia uderzenia, które związane byłoby z trajektorią lotu – niska, średnia, wysoka itd.
Innym możliwym rozróżnieniem byłaby proporcja lotu do toczenia się piłki.
W takim przypadku chipping to byłby uderzenia gdzie toczenie się piłki jest co
najmniej tak długie jak lot, a pitching gdzie jest ono krótsze niż lot piłki.
Jeszcze innym możliwym kryterium rozróżnienia tych uderzeń byłaby ich
technika Backswingu.
W przypadku chippingu byłby to zamach jedno-ramienny (zdjęcie z lewej) Jest tylko jedno ramię ruchu – lewa ręka i kij jak pokazuje czerwona linia. Brak jest wyraźnego zagięcia nadgarstków.
W przypadku pitchingu jest to zamach dwu-ramienny (zdjęcie środkowe) Jedno ramię od szczytu lewego barku do lewego nadgarstka i drugie - od zgiętego lewego nadgarstka do główki kija.
Moim zdaniem to kryterium jest najbardziej logiczne, gdyż jest to różnica
w wykonaniu techniki.
Oczywiście generalnie w przypadku chippingu piłka toczy się dalej niż leci
(w pitchingu bliżej) ale jednak najważniejsza różnica tkwi właśnie z Backswingu.
Wskutek zastosowania jedno-ramiennego zamachu łopatka kija nie rozpędza się
zbytnio i piłka leci niższą trajektorią.
Przy zastosowaniu dwu-ramiennego zamachu piłka leci wyższą trajektorią
wskutek większej prędkości główki kija.
Jeżeli chodzi o lob (zdjęcie z prawej), to jest to uderzenie z grupy pitchingu, gdzie zamach jest jeszcze wyższy, prędkość główki jeszcze większa, ale przekłada się ona głównie na wysokość lotu piłki, a nie na odległość.
Tak więc w ostatnim etapie przedstawionego schematu, dokonujemy wyboru
typu uderzenia.
Przy pożądanej niskiej trajektorii i dłuższym toczeniu się piłki będzie to
uderzenie typu chipping.
Przy pożądanej wyższej trajektorii i krótszym toczeniu będzie to uderzenie typu
pitching.
Natomiast gdy mamy bardzo mało miejsca na greenie przed dołkiem
zastosujemy uderzenie typu lob, ewentualnie na wyższym poziomie uderzenie
z dużym spinem piłki.
Gdy te wszystkie elementy są prawidłowo wykonane pozostaje nam wykonać uderzenie tj. przyjąć odpowiedni do wybranego uderzenie Setup i wykonać prawidłowy ruch.
Te dwa elementy dla każdego uderzenia zostaną omówione dokładanie poniżej.
Rodzaje uderzeń
w krótkiej grze
Jak napisałem powyżej są trzy główne typy uderzeń w krótkiej grze.
Typy te to chip, pitch i lob.
Jednak jeżeli wziąć pod uwagę możliwość uderzeń różnymi kijami, to mamy
wiele wariantów i każdy gracz w rezultacie wielu prób powinien wybrać kilka
z nich, które będzie miał opanowane najlepiej i które będzie stosował
w sytuacjach wokół greenu.
Chip
To pierwsze podstawowe uderzenie w okolicach greenu. Powyżej pokazono
jak wygląda jego sekwencja wedgem 56.
Setup
Od razu zaznaczę, że Setup do klasycznego chipa (zdjęcie na następnej stronie
z lewej) jest prawie dokładnie taki sam jak do klasycznego pitcha (zdjęcie
środkowe na następnej stronie). Sylwetka w obu przypadkach jest praktycznie
identyczna (zdjęcie na następnej stronie z prawej).
Jedyną różnicą jest szerokość rozstawienia stóp, przy czym istotna jest odległość
pomiędzy piętami.
a. Pozycja piłki
W standardowym chipie (i pitchu) piłka znajduje się dokładnie na środku
postawy, a dokładniej pomiędzy piętami.
Ponieważ ustawienie stóp (o czym będzie dalej) jest dosyć specyficzne,
to patrząc z przodu mamy złudzenie, że piłka jest z tyłu środka postawy.
Jest to tylko złudzenie gdyż piłka znajduje się na środku odległości pomiędzy
piętami. Takie położenie piłki zapewnia prawidłowe ustawienie kija i jego główki
oraz powtarzalność uderzeń (stały loft).
b. Ustawienie stóp i ustawienie na cel
Ustawienie stóp jest bardzo istotnym i charakterystycznym elementem Setupu
w krótkiej grze.
Otóż bardzo istotne jest prawidłowe uderzenie piłki tj. moment kontaktu.
Główka kija powinna najpierw zetknąć się z piłką i potem z ziemią.
Gwarantuje to solidny, czysty kontakt z piłką.
Zdarza się, że można najpierw trafić w ziemię, ale jeżeli ustawienie całego
Setupu będzie prawidłowe, a szczególnie ustawienie kija i jego główki (patrz
niżej), to nawet wtedy kontakt z piłką będzie dobry.
Jednak ideałem jest kontakt najpierw z piłką a potem z ziemią jak pokazano
rysunkach poniżej.
Jak widać najniższy punkt swingu jest za piłką.
Główka kija najpierw trafia w piłkę, a potem „szura” po trawie.
Brak jest wyraźnego divota jak w przypadku full swingu.
Aby jeszcze lepiej to pokazać proszę spojrzeć na kolejny rysunek.
Czarną kreską jest zaznaczone miejsce kontaktu z piłką i jak widać, jest ono przed osiągnięciem przez główkę kija najniższego punktu swingu.
Aby osiągnąć taki efekt kontaktu z piłką należy przesunąć w Forward swingu ciężar ciała na przednią stopę. Jednak ten ruch może być źródłem błędu. Problem prawidłowego kontaktu z piłką można „załatwić” zmodyfikowanym ustawieniem stóp.
Po pierwsze stajemy dosyć wąsko, odległość pomiędzy piętami to 3-10 cm.
Po drugie cofamy kilka centymetrów przednią stopę i lekko ją otwieramy
tj. kierujemy w stronę celu (patrz pierwsze zdjęcie poniżej)
Ten zabieg powoduje, że nasz środek ciężkości przesuwa się lekko przed piłkę
i co za tym idzie najniższy punkt swingu również. Ilustruje to czerwona,
przerywana strzałka.(drugie zdjęcie poniżej).
Nie musimy wtedy robić niczego z przesuwaniem ciężaru ciała, gdyż takie ustawienie stóp, przesuwa środek ciężkości ciała i najniższy punkt swingu przed piłkę. Pomaga w tym dodatkowo określone ustawienie górnej części ciała,
o czym piszę poniżej. Ciężar ciała jest rozłożony równo na obie stopy, ale ewentualnie może być trochę przesunięty na przednią stopę.
Ustawienie na cel w sensie pozycji ciała powinno być również lekko otwarte
(patrz poniżej punkt „Ustawienie mostka”).
Ułatwia to skręt ciała w trakcie Forward swingu i również „przesuwa” najniższy
punkt swingu przed piłkę. Natomiast główka kija jest skierowana na cel, a więc
otwarta w stosunku do linii stóp.
Na zdjęciu powyżej jest to zilustrowane czerwoną i żółtą strzałką.
Jest to punkt dyskusyjny, gdyż niektórzy Pro zalecają ustawienie całkiem równoległe całego ciała w stosunku do linii celu. Ja sam też tak kiedyś się ustawiałem. Jednak lekko otwarta pozycja ciała i linii stóp, naprawdę ułatwia prawidłowy ruch ciała i kija oraz kontakt z piłką.
Każdy może sam wypróbować oba ustawienia i wybrać co woli.
Jednak mimo wszystko zalecam lekko otwartą postawę, co jest logiczne
z punktu widzenia geometrii i fizyki.
c. Ustawienie kija i jego główki
Pozycję główki kija trzeba rozpatrywać w 3 płaszczyznach.
Pierwsza to ustawienie w stosunku do linii celu. Główka jest skierowana na cel, natomiast w stosunku do linii stóp i ciała jest lekko otwarta. Główkę kija w swingu będziemy prowadzili po linii celu, a nie po linii stóp.
Jak pamiętamy lekko otwarta postawa służy do przeniesienia środka ciężkości przed piłkę, celem lepszego kontaktu.
Druga płaszczyzna to ustawienie główki płasko na swoim „bounce”.
W zależności od kija, gdy ustawimy główkę na „bounce”, to shaft kija pochyli się
mniej lub bardziej w stronę celu.
Powoduje to, że również pozycja shaftu kija jest jak pokazano na zdjęciu powyżej tj. nie jest on zbytnio pochylony w stronę celu. Nachylenie shaftu wynosi kilka stopni w stronę celu w stosunku do ziemi, co ilustruje czerwona kreska na
zdjęciu powyżej.
Dłonie są więc minimalnie w stronę celu w stosunku do środka postawy i piłki
co ilustruje żółta kreska na zdjęciu powyżej.
Trzecia płaszczyzna to ustawienie główki kija płasko w stosunku do ziemi. Jednak to ustawienie w stosunku do krótkiej gry wymaga dodatkowego wyjaśnienia.
Na rysunku poniżej pokazano prawidłowe ustawienie główki kija, które stosuje się w full swingu. Jak widać tzw. „palec” czyli końcówka główki kija jest lekko uniesiony do góry.
Tego typu ustawienie wynika z faktu, że podczas full swingu shaft kija w Forward
swingu wygina się w łuk z powodu dużej prędkości swingu (pokazuje to
czerwona kreska na rysunku powyżej). Z tego powodu w momencie kontaktu
z piłką główka będzie całkiem płasko na ziemi jak pokazano na rysunku z lewej
strony poniżej.
W przypadku krótkiej gry z powodu mniejszej prędkości nie ma tego wygięcia
shaftu, więc należy główkę kija ustawić w Setupie nieco inaczej.
Główka kija jest minimalnie pochylona w stronę tzw. „palca” jak pokazano na
rysunku z prawej strony powyżej.
Tego typu ustawienie ma bardzo dużą zaletę w krótkiej grze.
Proszę zwrócić uwagę, że powierzchnia główki kija w momencie kontaktu
z piłką będzie wtedy mniejsza.
Na zdjęciu z lewej strony pokazana jest powierzchnia przy płaskim ustawieniu
główki w kontakcie z piłką, a na zdjęciu z prawej przy sugerowanym ustawieniu
bliżej „palca” w krótkiej grze.
Przy takim, sugerowanym ustawieniu główki kija w Setupie, w przypadku przypadkowego zawadzenia trawy (co zawsze może się zdarzyć), opór jest mniejszy i główka kija mimo wszystko dobrze trafi piłkę. Ryzyko tzw. „dziabki” jest mniejsze.
d. Chwyt kija
Do krótkiej gry można trzymać kija chwytem Neutralnym (zdjęcie z lewej) lub
nawet tzw. Słabym (zdjęcie z prawej). Słaby chwyt ułatwia prawidłowe
położenie główki kija w kontakcie z piłką, tj. prowadzenie jej „bouncem”.
e. Ustawienie barków
Należy dążyć do maksymalnie poziomego ustawienia linii barków w stosunku do
ziemi (patrz zdjęcie powyżej). Wspomniane poprzednio lekkie otwarcie postawy
i ustawienie mostka (patrz poniżej) pomaga w osiągnięciu tego celu. Łatwiej
wtedy sterować swingiem i jego najniższym punktem.
f. Ustawienie mostka
Klatka piersiowa, gdzie dobrym wskaźnikiem jest mostek, powinna być lekko
otwarta (czerwona strzałka) w stosunku do linii celu (żółta strzałka).
Jak wspominałem poprzednio (punkt „b”) pomaga to w przeniesieniu środka ciężkości ciała przed piłkę i dodatkowo pomaga w prowadzeniu kija w Backswingu (o czym będzie dalej).
Pionowa linia od mostka w dół pada na piłkę, a dłonie znajdują się nad przednią krawędzią piłki.
g. Ustawienie rąk
Ręce nie są sztywne ani całkowicie wyprostowane. Nawet lewy łokieć jest lekko
zgięty, co dowodz,i że ręce są luźne i w naturalnej pozycji.
Patrz zdjęcie po lewej, na kolejnej stronie.
Lewy nadgarstek (dla praworęcznych) jest lekko wygięty i powinien taki pozostać
w trakcie Backswingu. Patrz zdjęcie środkowe na kolejnej stronie.
Ułatwia to prawidłowe ustawienie i atak główki kija w momencie kontaktu z piłką.
Dłonie znajdują się minimalnie przed piłką jak już pisałem. Patrz zdjęcie po prawej na kolejnej stronie.
h. Pozycja głowy
Głowa znajduje się nad mostkiem.
Pionowa linia powinna łączyć od nos, mostek, klamrę pasa i środek postawy.
Zapewnia to doskonałe poczucie równowagi.
i. Sylwetka
Cała sylwetka do uderzeń krótkiej gry wygląda jak na zdjęciu powyżej.
Ręce zwisają pionowo, kolana są lekko ugięte i sylwetka jest bardziej
wyprostowana (uniesiona) aniżeli przy setupie do full swingu.
Pionowa linia od barków, pada minimalnie przed stopami jak pokazuje czerwona linia na zdjęciu powyżej.
Gdy mamy prawidłowy Setup, możemy rozpocząć zamach czyli Backswing.
Backswing
Kiedy już Setup jest prawidłowy można rozpocząć Backswing.
Na początku należy zaznaczyć, że w chippingu Backswing jest krótki.
Jego długość waha się od zamachu na godzinę 7 (zdjęcie powyżej z lewej strony)
do zamachu na godzinę 8 (zdjęcie powyżej z prawej strony).
Można oczywiście wyobrazić sobie większy zamach techniką chippingu (brak
zagięcia nadgarstków), ale jest to ryzykowne z uwagi na możliwość uderzenia
w ziemię przed piłką.
Przy długości zamachu na godzinę 7 piłka poleci mniej więcej na 6 kroków,
a przy zamachu na godzinę 8 na mniej więcej na 10 kroków.
Jeżeli odległość lotu piłka ma być większa, to bezpieczniej jest użyć uderzenia
typu pitching (opisane dalej).
W Backswingu w chippingu najważniejsze są dwie rzeczy:
1. Kij powinien się poruszać po określonej płaszczyźnie
2. Biodra powinny pozostać w miarę możliwości nieruchome, ruch jest wykonany górną częścią ciała
1. Płaszczyzna Backswingu
Płaszczyzna Backswingu to okrąg po którym porusza się kij tj. jego shaft i główka
oraz dłonie, a który jest nachylony pod takim kątem w stosunku do ziemi jak tzw.
lie wedga. Lie to kąt pomiędzy spodem główki kija a shaftem, co ilustruje rysunek
poniżej.
Dla większej przejrzystości będę posługiwał się fragmentem tego okręgu w formie
kreski, jak pokazano na zdjęciach powyżej.
Ruch kija i dłoni odbywa się w Backswingu w chippingu dokładnie po tej
płaszczyźnie. Wygląda to w ten sposób obrazowo od Setupu i końca Backswingu.
Jak widać kij i dłonie poruszają się wzdłuż czerwonej kreski obrazującej
płaszczyznę Backswingu.
2. Nieruchome biodra
Cały ruch Backswingu odbywa się skrętem górnej części ciała – barki, mostek.
ręce. Biodra powinny pozostać w miarę możliwości nieruchome w zamachu.
Litera Y uformowana przez kij oraz ręce powinna pozostać w miarę możliwości
bez zmian w stosunku do Setupu.
Ruch odbywa się skrętem tułowia, a nie rękami.
Lekkie wygięcie lewego nadgarstka, które było w Setupie powinno pozostać bez
zmian w trakcie Backswingu.
W zależności od gracza mogą występować małe różnice w dominacji rąk i tułowia.
U niektórych tułów skręca się bardziej, a ręce są pasywne, u innych ręce są trochę
bardziej aktywne.
Tym niemniej kluczem jest jednoczesny skręt tułowia i rąk po okręgu.
Można to dobrze poczuć wykonując zamach driverem oparty o tułów jak
pokazano na kolejnej stronie.
Opierając driver w okolicach pępka wykonujemy seria zamachów. Ponieważ nasze ręce są proste i przyciskamy driver do korpusu, to zamach możemy wykonać jedynie skręcając ciało.
Dodatkowo to ćwiczenie pomaga nam zablokować biodra w zamachu, który odbywa się wyłącznie skrętem górnej części ciała.
Forward swing i Impakt
Forward swing odbywa się po tej samej płaszczyźnie swingu jak Backswing.
Pozycja kija w Impakcie jest prawie identyczna z pozycją w Setupie.
Cały ruch odbywa się jednoczesnym skrętem tułowia i rąk. Biodra skręcają się
również w stronę celu.
Należy podkreślić, że cały ruch jest ruchem skrętnym po okręgu.
Ruch rozpoczyna się od góry ciała, ale biodra „doganiają” barki oraz ręce i po
Impakcie podążają w stronę celu w fazie Follow Through.
Follow Through
Po kontakcie z piłką, kij poruszą się dalej po okręgu, co ilustruje żółta strzałka na
zdjęciach powyżej. Jak widać pika leci prosto (czerwona strzałka), natomiast kij
podąża po łuku do wewnątrz. Widać również skręt tułowia i bioder w stronę celu.
Na zdjęciu obok widać dwa ważne wskaźniki prawidłowości całego swingu, które uwidaczniają się w fazie Follow through.
- Czerwona linia pokazuje płaszczyznę swingu po której porusza się kij i dłonie.
- Dwie linie żółte tworzą kąt pomiędzy prawą ręką a shaftem kija.
Występowanie tego kąta dowodzi, że Forward swing wykonany był skrętem tułowia a nie rękami.
Gdyby ręce były dominujące, to kąt ten by zniknął, czyli kij byłby dokładnie przedłużeniem prawej ręki.
Oczywiście pokazany skręt bioder i tułowia występuje w Follow through.
Oto jak wygląda wspomniany kąt pomiędzy prawą ręką a kijem u graczy
zawodowych.
Podkreślam jeszcze raz, że jest to dowód pasywnych rąk w Forward swingu.
Proszę również zwrócić uwagę na zdjęciach powyżej i na zdjęciu poniżej na
ugięty lewy łokieć w ostatniej fazie Follow through przy chippingu.
Jest to również dowodem pasywnych rąk w trakcie swingu.
Rytm
Jak w każdym uderzeniu golfowym, tak również w krótkiej grze Rytm uderzenia
jest równie ważny jak ruch kija i ciała. Wykonanie ruchu w nieprawidłowym
rytmie zaburza całą sekwencję ruchu i efekty mogą być katastrofalne.
Rytmy uderzeń krótkiej gry (chipping i pitching) są bardzo podobne do rytmu
puttingu i wynoszą 2 to 1.
Czas od Setupu do końca Backswingu to 2 jednostki (np. 2 sekundy), a czas od
końca Backswingu do kontaktu z piłką to 1 jednostka (np. 1 sekunda). Można
więc liczyć 1 – 2 w Backswingu i 3 w kontakcie z piłką.
Potem kij podąża dalej w Follow through.
Natomiast tempo ruchu (czyli czas od końca Backswingu do końca Follow through) może być różne dla różnych graczy. Niektórzy wolą trochę szybsze, inni wolniejsze. Przykład rytmu do chippingu jest na stronie https://target54.eu/wp- content/uploads/Chip75.mp3
Na pierwszy dźwięk zaczynamy Backswing, na drugi dźwięk jesteśmy w szczycie
Backswingu i na trzeci dźwięk jest kontakt z piłką.
Oczywiście jest to rytm przykładowy w określonym tempie.
Dany golfista może mieć tempo trochę szybsze lub wolniejsze.
Sekwencja Forward swingu
Sekwencja swingu w krótkiej grze różni się znacząco od analogicznej sekwencji
w full swingu.
W full swingu cały Forward swing zaczyna się od dolnych części ciała, natomiast
w krótkiej grze jest praktycznie odwrotnie. Cały Forward swing zaczyna się od
góry (niektórzy Pro zalecają wręcz lekki casting, czyli ruch kija do dołu), skrętem
całego ciała. Biodra czyli dół ciała podążają za górą dopiero w ostatniej fazie,
tuż po kontakcie z piłką.
Kij bardzo płynnie i swobodnie powinien „przejść” przez piłkę i podążać swoim
ruchem wynikającym z grawitacji, ciężaru kija i luźnych rąk.
Najważniejsze elementy
Trudno wybrać najważniejsze elementy, które gwarantowałby poprawny
technicznie chipping. Tym niemniej chciałbym zwrócić uwagę na 3 tego typu
elementy, które pomimo, że nie stanowią gwarancji sukcesu, to jednak
minimalizują ryzyko błędu.
Elementy te to:
a. Poprawny Setup opisany powyżej
b. Prawidłowy Rytm i w miarę wolne Tempo całego swingu
c. Dbanie aby cały swing odbywał się skrętem ciała, jego obrotem po łuku
Najczęstsze błędy w chippingu
Oto kilka najbardziej powszechnych błędów.
a. Setup
Najczęstszym błędem w Setupie jest nieprawidłowa pozycja piłki i kija.
Ustawienie się do piłki jak pokazano na zdjęciu powyżej (piłka z tyłu środka
postawy, shaft bardzo pochylony w stronę celu), zwiększa ryzyko uderzenia
przednią krawędzią główki kija w ziemię przed piłką.
Jak to skorygować ?
Należy dokładnie przeczytać część o Setupie i ustawić się do piłki prawidłowo
tj. piłka na środku postawy (patrząc na pięty), shaft kija tylko minimalnie
pochylony w stronę celu.
b. „Podbieranie” piłki
Ten błąd występuje głównie u początkujących golfistów i wygląda jak na zdjęciu
powyżej. Wynika o głównie z „niewiary” w loft kija, tj. gracz uważa, że aby piłka
wzleciała, należy wykonać jakiś specjalny ruch „podbijający” czy „podbierający”
piłkę. Ruch ten wyobraża sobie jako zagięcie nadgarstków.
Efektem może być top piłki lub uderzenie w ziemię przed piłką (tzw. fat shot).
Jak to skorygować ?
Są trzy główne metody korekty tego błędu.
Można je stosować stopniowo w podanej poniżej kolejności.
Pierwsza metoda, chyba najlepsza, polega na odpowiednim zastosowaniu
prosticka.
Łapiemy kij z prostickiem jak pokazano na zdjęciu powyżej.
Prostick ustawiony w ten sposób uniemożliwia zagięcie nadgarstków w Forward
swingu.
Najpierw należy wykonać tak 3-5 serii po 10 swingów „na sucho”, aby poczuć
co dzieje się z nadgarstkami.
Następnie, cały czas trzymając prostick, można uderzać serie piłek, również po
10 w serii, minimum 5 serii.
Druga metoda polega na uderzaniu piłki tylko jedną ręką (lewą dla
praworęcznych).
Praktycznie jest niemożliwe zagięcie lewego nadgarstka przy tego rodzaju
chwycie kija.
I znowu uderzamy serię po 10 piłek, minimum 5 serii na jednym treningu.
Ćwiczenie to jest pokazane na filmie
https://www.youtube.com/watch?v=j9IjXRiJ724&feature=youtu.be
Trzecia metoda (tzw. uderzenie hokejowe) pokazana jest na filmie https://www.youtube.com/watch?v=u0JG7SAMiHM&feature=youtu.be
Aby sprawdzić jakie są efekty poprzednich ćwiczeń robimy następujące
ćwiczenie-test-trening.
Ustawiamy się prawidłowo do standardowego chipa. Przed piłką w odległości
kilku centymetrów stawiamy drugą piłkę. Ćwiczenie polega na takim
poprowadzeniu kija w momencie kontaktu z pierwszą piłką, aby druga piłka
(ta z przodu) również wzleciała. Pierwsza piłka poleci dalej i wyżej, ale druga
również powinna wznieść się w powietrze.
Regularne wykonywanie tych 3 ćwiczeń zlikwiduje nieprawidłowy nawyk.
Nie nastąpi to jednak od razu. Wykonując ćwiczenia robimy prawidłowy ruch,
ale w normalnej grze na polu nieprawidłowy odruch wraca. Należy być
cierpliwym i systematycznym, po kilkunastu treningach nieprawidłowy odruch
zniknie na zawsze.
c. Ciężar ciała na tylnej nodze
Jest to czasem „zaawansowany” wariant poprzedniego błędu.
Wygląda to jak na zdjęciu powyżej. Gracz nie do końca wierzy, że piłka „sama”
wzleci. Próbuje jej pomóc przechylając ciało w momencie kontaktu z piłką.
Jak to skorygować ?
Pierwsza metoda to trzecia z metod opisanych powyżej dla poprzedniego błędu
czyli uderzanie dwóch piłek.
Inny sposób to ustawienie się do piłki i następnie podniesienie tylnej stopy
i oparcie jej tylko lekko na palcach. Praktycznie cały ciężar ciała spoczywa na
przedniej stopie. Następnie w tej pozycji uderzamy serie piłek (5 x 10 piłek na
jednym treningu).
Pozycja na przedniej nodze uniemożliwia odchylenia ciała w kontakcie z piłką.
To były 3 najbardziej popularne i chyba najłatwiejsze do skorygowania błędy. Opiszę niżej jeszcze inne 2 błędy, związane z chippingiem, które są trudniejsze do skorygowania i wymagają więcej cierpliwości i treningów.
Efektem tych dwóch błędów technicznych w chippingu est uderzenie
w piłkę (top) lub w ziemię przed piłką (fat shot). Oba błędy mogą mieć różne
przyczyny, ale oto dwie najbardziej rozpowszechnione.
Pierwsza przyczyna to nieprawidłowe ustawienie główki kija w Backswingu. Prawidłowo, w Backswingu, główka powinna się stopniowo otwierać i w pozycji gdy kij zbliża się do pozycji równoległej do ziemi, powinna ona być prawie pionowo do góry (zdjęcie z lewej strony).
Jeżeli w tej pozycji, łopatka kija jest zamknięta tj. jej lico jest zwrócone w stronę ziemi (zdjęcie z prawej strony), to ryzyko uderzenia w ziemię przed piłką wzrasta. Trzeba wtedy naprawdę dużej precyzji aby dobrze trafić w piłkę.
Niektórzy Pro zalecają tego typu położenie główki kija, argumentując to dobrym kontaktem z piłką. Nie zgadzam się z tym.
Główka kija powinna musnąć trawę swoim „bouncem”, co bardzo ogranicza ryzyko „dziabki” przed piłką.
Druga przyczyna „dziabki” czy „topu” to nadaktywne ręce w Forward swingu. Jeżeli od początku Forward swingu mocno pracujemy rękami zamiast skrętem ciała, to możemy mimowolnie wydłużyć ramię swingu (ręce i kij).
Jak pamiętamy ręce w Setupie zwisają luźno i łokcie są lekko zgięte.
Przy szybkim i gwałtownym ruchu w Forward swingu łokcie się prostują, wydłuża
się ramię swingu i albo uderzymy w ziemię przed piłką, albo w obawie przed tym
uniesiemy się i uderzymy „top”.
Jak skorygować te dwa błędy ?
Niestety, jak wspominałem, wymaga to cierpliwości i systematyczności.
Trzeba wiele, wiele razy powtarzać w wolnym tempie cały Backswing (błąd główki
kija) i cały Forward swing (błąd nadaktywnych rąk i braku pracy tułowia)
kontrolując:
- położenie główki kija w Backswingu
- pracę tułowia i skręt w Forward swingu
Najpierw wykonujemy to „na sucho” tj. bez uderzania piłki. Znowu minimum 5 x 10 powtórzeń.
Potem uderzając piłkę ale z wolniejszym tempem (kontrola), a więc na bliższy dystans. Przykład jest pokazany na filmie https://www.youtube.com/watch?v=6IrocL7jlCo&feature=youtu.be
Położenia i podłoża
Omówiona powyżej technika chippingu dotyczy standardowego uderzenia
z normalnego położenia piłki (płasko na trawie) i typowego podłoża (fairway).
Jednak w praktyce występują bardzo różne położenia (nachylenia gruntu), różne podłoża oraz co najmniej 2-3 różne rodzaje chipów w zależności od sytuacji.
Zacznijmy od położenia i podłoża tj. od tego jak leży piłka. Położenie piłki to nachylenie na jakim piłka leży.
Może być:
Na spadku (z górki)
Na wzniesieniu (pod górkę)
Powyżej stóp
Poniżej stóp
Podłoże natomiast to rodzaj gruntu na jakim leży piłka.
Może to być fairway, umiarkowany rough, wysoki rough, twarda ziemia,
namokła trawa itp.
W zależności od położenia i podłoża na jakich leży piłka należy dostosować
Setup i czasem sam ruch do danej sytuacji.
Jeżeli chodzi o trudne podłoża (twarde lub bardzo miękkie), to sugeruję
równoczesne stosowanie dwóch prostych zasad:
1. Piłka w Setupie powinna znajdować się trochę (2-3 cm) z tyłu środka postawy. Zmniejsza to ryzyko zawadzenia o trudne podłoże tj. odbicie kija od twardej nawierzchni lub zakopanie się w bardzo miękkiej nawierzchni jeżeli poprowadzimy kij bardzo płasko.
2. Zastosowanie kija z mniejszym loftem typu pitching wedge lub iron 8. Główka kija z mniejszym loftem ma większe szanse „zabrania” piłki po płaskiej trajektorii, a w przypadku bardzo miękkiej nawierzchni, zmniejsza ryzyko zawadzenia o podłoże swoją przednią krawędzią.
Wyczucie odległości
Uderzenie typu chip stosujemy generalnie w okolicach greenu i lot piłki
w standardowym chipie jest na dystans od 4 do 15 kroków.
Oczywiście możliwe są też większe odległości lotu piłki (patrz rodzaje chipów
poniżej) ale 90% chipów jest na dystanse krótsze.
Tym niemniej jest duża różnica w odległości w jakiej zatrzyma się piłka
w zależności od długości jej lotu i gracz musi mieć kontrolę nad długością lotu
piłki czyli wyczucie odległości.
Na czym ono polega i jak je ćwiczyć ?
Odpowiedź na to drugie pytanie znajduje się dalej w części o treningach.
Natomiast jaka jest istota wyczucia odległości w chippingu ?
Warto zwrócić uwagę, że zamach czyli długość Backswingu w przypadku
chippingu jest niewielka.
Generalnie zamyka się pomiędzy zamachem na godzinę 7 (zdjęcie z lewej
strony), a zamachem na godzinę 8 (zdjęcie z prawej strony).
Tak więc trudno w przypadku chippingu mówić o kontroli dystansu lotu piłki
różnicując zamach.
Orientacyjnie można sprawdzić, że zamach na godzinę 7 daje lot piłki na ok 6
kroków, a zamach na godzinę 8 lot na 10 kroków. Ale wiele zależy również
od tempa swingu w chippingu.
A co z dystansem lotu piłki na 7, 8, 9 czy nawet 12 kroków ?
Występuje tutaj podobna sytuacja jak w puttingu, gdzie różnice w zamachu
są minimalne. Odpowiedź jest prosta.
Trening wyczucia odległości w chippingu (opisany poniżej) spowoduje, że gracz
nabędzie wyczucia i kontroli lotu piłki na różnych dystansach.
Aby mieć kontrolę nad dystansem na który leci piłka, należy przede wszystkim
mieć stały rytm swingu, stały kąt ataku oraz stałe miejsce kontaktu główki kija
z piłką. Właściwe treningi kształtują te elementy.
Warianty chipów
Jak wspominałem powyżej omówiona technika chippingu dotyczy
standardowego uderzenia. Jednak warto znać i trenować kilka wariantów tego
podstawowego chipa z dwóch powodów.
Po pierwsze zdarzają się czasem sytuacje wyjątkowe wokół greenu, gdzie
uderzenie standardowe nie ma zastosowania
Po drugie ćwiczenie różnych wariantów podstawowego uderzenia znacznie
poprawia standardową technikę. Im więc więcej ich wariantów opanujemy,
tym podstawowe uderzenie będą skuteczniejsze i bardziej powtarzalne.
Oto 3 warianty nie-standardowego chipa.
Wysoki chip
Czasem sytuacja przy greenie wymaga aby piłka zatrzymała się prawie
natychmiast po krótkim locie. Wyobraźmy sobie że to greenu jest 10 kroków,
a na greenie zaledwie 3 kroki do dołka.
W takim przypadku stosujemy odmianę podstawowego chipa, gdzie lot piłki
jest wyższy i jej rotacja większa. Stosujemy do tego wedge 60.
Podstawowa technika jest bardzo podobna do klasycznego chipa z dwoma
modyfikacjami.
a. Cała postawa jest bardziej otwarta w stosunku do linii celu
b. Główka kija jest otwarta w stosunku do linii stóp i prowadzimy ją od zewnątrz do wewnątrz (równolegle do linii stóp), podcinając lekko piłkę. Główkę kija prowadzimy jak najbardziej płasko po ziemi.
Efektem będzie wyższy lot piłki oraz jej szybsze zatrzymanie się po upadku. Do zagrania tego uderzenia niezbędne jest w miarę dobre podłoże oraz tzw. bounce kija maksimum 10 stopni. Przy twardym podłożu oraz większym bounce istnieje ryzyko topowania piłki.
Toczący się chip
Uderzenie to jest przydatne gdy green unosi się lub gdy dołek znajduje się na
wzniesieniu na greenie.
Zależy nam na tym aby piłka po upadku na green potoczyła się dalej aniżeli
wynika to z naturalnego loftu kija przy podstawowym chipie.
Do tego uderzenia możemy zastosować każdy kij od wedga 56 do i8 i daje ono
inne proporcje lotu piłki w stosunku do jej toczenia się aniżeli normalny chip
danym kijem.
Dokonujemy dwóch modyfikacji podstawowego chipa.
a. Piłkę ustawiamy trochę bardziej w prawo od środka postawy, mniej więcej
2 cm w stosunku do jej normalnej pozycji w chippingu
b. Wykonując sam ruch do przodu dokonujemy w momencie impaktu skrętu obu nadgarstków w lewo (przeciwnie do ruchu wskazówek zegara patrząc z pozycji oczu dla praworęcznych) co powoduje „zawinięcie” piłki główką kija. W momencie kontaktu zmniejsza się dodatkowo loft oraz rotacja wsteczna piłki (spin).
W efekcie piłka po upadku na green potoczy się mniej więcej 1,5 raza dalej
niż w przypadku uderzenia tym samym kijem podstawowego chipa.
Bardzo długi chip
Uderzenie to wykonuje się ironami (od i9 do i5) na dystans lotu piłki od 15
do 20 kroków, a więc jest to dłuższy lot niż standardowy chip.
Nie różni się ono technicznie od klasycznego chipa, po prostu zamach jest
trochę dłuższy i nadgarstki mogą być lekko zgięte w szczycie Backswingu.
Piłka toczy się bardzo długo po upadku.
Uderzenie to czasem wykonujemy w 3 możliwych sytuacjach.
- z większej odległości od greenu, gdy gałęzie uniemożliwiają wyższą
trajektorię lotu piłki. Uderzamy piłkę przed green aby wyhamowała i wtoczyła
się na green
- z twardego lub bardzo mokrego podłoża gdy dołek jest na końcu greenu
a piłka w większej odległości od greenu niż 10 kroków
- gdy green jest bardzo długi (ponad 30 kroków), dołek jest na jego końcu,
a nasza piłka leży na dystansie 10-20 kroków od greenu.
Proporcja lotu do toczenia się piłki w chippingu
Wykonując chip piłka leci na stosunkowo krótki dystans, pada na green i toczy
się w stronę dołka.
Z uwagi na technikę chippingu, toczenie się piłki jest generalnie dłuższe niż jej
lot lub przynajmniej takiej samej długości. Kluczowe więc jest poznanie
zależności pomiędzy lotem a toczeniem się piłki dla poszczególnych kijów.
Mamy tutaj do czynienia z dwoma generalnymi regułami – Reguła 12
i Reguła 10.
Obie te reguły mają zastosowanie w uderzeniach typu chip i określają
proporcję toczenia się piłki w stosunku do jej lotu w zależności od użytego kija
i długości lotu piłki.
Podkreślam, że obie te reguły są generalne i ogólne. W zależności od sytuacji
na greenie (szybkość, breaki) dana reguła może podlegać modyfikacji.
Jednak obie te reguły stanowią bardzo dobrą podstawę do doboru kija
i miejsca upadki piłki.
Reguła 12 dotyczy lotu piłki na dystans około 6 kroków.
Polega ona na tym, że od liczby 12 odejmuje się numer kija, a wynik daje ilość
jednostek toczenia się w stosunku do jednostki lotu.
Przykładowo dla irona 9 daje to 12-9=3, czyli na jedną jednostkę lotu
przypadają 3 jednostki toczenia się. Lot na 5 kroków da 15 kroków toczenia się.
Pitching wedge to numer 10, wedge 56 numer 11, a więc piłka potoczy się
odpowiednio 12 kroków przy locie 6 kroków uderzając pitching wedgem
i 6 kroków przy locie 6 kroków, uderzając wedgem 56.
Reguła 12 to dobra wskazówka na początek nauki doboru odpowiedniego kija
do chippingu.
Przypominam, że chodzi o lot piłki w okol icy 6 kroków uderzonej z płaskiego
położenia.
Szybkość greenu może modyfikować Regułę 12, podobnie jak jego nachylenie czy położenie piłki (z górki, pod górkę). Na bardzo szybkich greenach lub uderzeniach „pod górkę” i „z górki” należy uwzględniać nieco inne proporcje lotu do toczenia się.
Im piłka krócej leci tym generalnie przy uderzeniu danym kijem toczy się dalej przy zastosowaniu reguły 12. Im dłużej leci tym toczy się krócej.
To jest logiczne, gdyż w trakcie lotu piłka wytraca początkową energię.
Podane powyżej zasady Reguły 12 dotyczą lotu ok. 4-6 kroków.
W tabelce poniżej podana jest długość lotu i łączna odległość przebyta przez
piłkę tj. lot + toczenie się.
Dotyczy to greenu o prędkości ok 8-9 stimp. Na szybkich greenach średni
dystans (ostatnia kolumna) może wzrosnąć nawet o 50%.
Oczywiście każdy gracz powinien zrobić sobie indywidualną tabelkę tego typu,
gdyż możliwe są niewielkie odstępstwa.
Jeżeli piłka będzie leciała dalej niż 6 kroków to Reguła 12 przestaje działać, gdyż piłka traci więcej energii w dłuższym locie i spada pod innym kątem. Wtedy wkracza Reguła 10, nazwana tak od długości lotu piłki tj. średnio 10 kroków.
Przy standardowym uderzeniu typu chip na 10 kroków piłka poleci i potoczy
się średnio jak pokazano w tabeli poniżej (lot i toczenie się razem).
Obie te reguły jak za chwilę zobaczysz doskonale stosują się do niektórych sytuacji wokół greenu w przypadku chippingu.
Przy czym jeszcze raz podkreślam, że wiele zależy od prędkości greenu oraz techniki i każdy gracz powinien opracować swoje własne tabele proporcji lot/toczenie się w zależności od kija.
Jak trenować chipping
W literaturze golfowej oraz w najważniejszych periodykach 95%, a może
i więcej miejsca zajmują dyskusje o aspektach technicznych rozmaitych
uderzeń (z przewagą drivera).
Amatorzy również oczekują od swoich instruktorów magicznej recepty
na poprawę wyników. Zapomina się, że golf to sport jak każdy inny, owszem
technika jest bardzo ważna, ale jest jeszcze po prostu trening czyli żmudne
powtórzenia w określony sposób.
Mozolny długotrwały i na dodatek czasem w bardzo różnorodnych formach.
Czy wyobrażacie sobie skoczka wzwyż (tam też technika jest bardzo ważna),
który ćwiczy tylko technikę ?
Ma on treningi ogólnorozwojowe, siłowe i tzw. treningi ukierunkowane.
A pływacy ? Czy po opanowaniu techniki crawla już są mistrzami ?
Czy trzeba trenować przepływając po kilka kilometrów dziennie, aby liczyć się
w światowej czołówce ?
Podobnie jest w golfie. Sama technika nie wystarczy, trzeba uderzać tysiące
powtórzeń z różnych położeń, podłożeń, w różnych sytuacjach i na różne
dystanse. Tylko tego typu trening da prawdziwe efekty.
Poniżej przedstawiam pewien system treningowy, który mogą zastosować
gracze amatorzy.
Nie różni on się wiele od treningu graczy zawodowych, różna jest jego
intensywność, proporcje poszczególnych elementów i oczywiście czas trwania.
Natomiast idea generalna jest bardzo podobna.
Każde uderzenie w grze w golfa należy trenować w kilku etapach.
Etap 1 - Opanowanie podstawowej techniki danego uderzenia
Etap ten ma 5 pod-etapów
Etap 2 - Zastosowanie techniki danego uderzenia do trafiania w określony cel Przy różnych uderzeniach (np. pitchingu) po Etapie 2 lub w jego ramach dochodzi jeszcze kontrola trajektorii lotu piłki i jej spinu
Etap 3 – Zastosowanie danego uderzenia do trafiania w różne cele
Etap 4 – Wykonanie danego uderzenia w różnych położeniach piłki i z różnych podłoży
Etap 5 - Trening Realnej Gry czyli symulacja gry na polu w warunkach treningowych
Potem można stosować też gry treningowe na polu z wymuszonym
zastosowaniem danego uderzenia, czyli w tym przypadku chipa.
Etapy 1 i 2 to etapy techniki bazowej. Etapy 3 i 4 to tzw. treningi zmienne. Etap 5 to tzw. Treningi Realnej Gry w tym w warunkach napięcia psychologicznego. Oto jak można byłoby przedstawić ogólne proporcje tych treningów, w zależności od poziomu gracza.
Jak widać w miarę wzrostu poziomu gry spada znaczenie treningów techniki, a wzrasta znacznie ilość Treningów Realnej Gry.
Jak wygląda to w przypadku chippingu ?
Poniżej przedstawiam różne typy treningów, natomiast ich proporcje należy
dobierać w zależności od posiadanego handicapu.
Na początku zaznaczę, że każdy trening powinien trwać od 45 do 90 minut
(w tym drugim przypadku z przerwą 10-15 minut).
Ćwiczenia, które poniżej opisuję są przykładowe. Nie sposób opisać wszystkich
ćwiczeń, szczególnie, że codziennie powstają nowe.
Tym niemniej regularne wykonywanie opisanych ćwiczeń może podnieść Twój
chipping do poziomu prawie zawodowego.
Etap 1 - Opanowanie podstawowej techniki danego uderzenia Etap ten polega na powtarzaniu wielu serii danego uderzenia (Setup, Backswing, Forward swing) w kilku pod-etapach.
Ten etap nazywany jest treningiem „blokowym”.
Pod-etap 1
Polega na wykonywaniu ruchów samym ciałem bez udziału rąk, które są
położone na barkach.
Wykonuje się serie po 10 powtórzeń, minimum 5 serii x 10 powtórzeń.
Pod-etap 2
W tym etapie ręce zwisają luźno i imitują prawidłowy ruch łącznie z ruchami
ciała. Wykonuje się serie po 10 powtórzeń, minimum 5 serii x 10 powtórzeń.
Pod-etap 3
W tym etapie bierzemy kij i wykonujemy dane uderzenie z imitacją wszystkich
elementów, ale bez piłki.
Wykonuje się serie po 10 powtórzeń, minimum 5 serii x 10 powtórzeń.
Pod-etap 4
W tym etapie uderzamy normalnie piłkę ale w znacznie wolniejszym tempie
pozwalającym na lepszą kontrolę ruchu. Piłka leci na mniejszą odległość.
Wykonuje się serie po 10 powtórzeń, minimum 5 serii x 10 powtórzeń.
Pod-etap 5
W tym etapie uderzamy normalnie piłkę, w normalnym tempie na adekwatną
do zamachu odległość. Nie zwracamy na tym etapie uwagi na celność
uderzenia i koncentrujemy się na dobrym kontakcie z piłką.
Wykonuje się serie po 10 powtórzeń, minimum 5 serii x 10 powtórzeń.
Sugeruję ćwiczyć chipping kijami Wedge 56, pitching Wedge i iron8, ale oczywiście każdy może dobrać sobie dowolne kije z różną proporcją lotu piłki do jej toczenia się.
Sugerowane przeze mnie kije zapewniają różne proporcje lotu do toczenia się piłki i ich poprawne zastosowanie „załatwia” 90 % sytuacji chippingu wokół greenu.
W takim przypadku każdym z w/w kijów trzeba by odbić minimum 2 serie po
10 piłek. Na tym etapie należy też zwracać coraz większą uwagę na jakość
kontaktu główki kija z piłką.
Opisane powyżej etapy możemy wykonać albo na jednym treningu (jeżeli mamy dużo czasu) albo dzieląc jest na części po 2-3 pod-etapy każdy. Regularne trenowanie Etapu 1 powinno spowodować, że standardowe uderzenie, w normalnych warunkach jest poprawnie wykonane (kontakt z piłką, elementy zamachu i uderzenia itp.) w standardowych warunkach (położenie i podłoże) ze skutecznością minimum 90%.
Oznacza to że na 100 uderzonych piłek 90 jest poprawnie uderzonych. Wtedy możemy przejść do Etapu 2.
Etap 2 - Zastosowanie techniki danego uderzenia do trafiania w
określony cel.
Na tym etapie ustawiamy już konkretny cel w określonej odległości w który
należy trafiać.
Opisany poniżej trening wykonujemy na kilku poziomach trudności.
Na początku celem jest kwadrat z kijów i odległość lotu piłki 6 kroków do
środka tego kwadratu.
Ćwiczenie wykonujmy w seriach po 10 piłek każdym z 3-4 wybranych kijów po 2-3 serie. Dążymy do poziomu skuteczności 8-10 piłek na 10, przy czym poziom minimalny to 6 piłek na 10.
Jeżeli osiągamy tego typu rezultat, to zmniejszamy cel.
Albo zmniejszamy kwadrat z kijów do długości boku 2 stopy albo możemy
trafiać w okrąg o średnicy mniej więcej kierownicy w samochodzie jak
pokazano na kolejnej stronie.
Na najwyższym poziomie możemy położyć na greenie płytę CD i trafiać w tę płytę.
Opisane ćwiczenia doskonale weryfikują i poprawiają poziom techniki gracza. Jeżeli na 100 piłek uderzanych po prostu na green, poprawnie uderzonych jest
90, to mając określony cel ilość ta spadnie minimum o połowę.
Jednak regularne ćwiczenia jak wyżej, podniosą nasz poziom techniki na jeszcze
wyższy poziom, szczególnie w zakresie rytmu i kontaktu z piłką.
Po dystansie 6 kroków lotu, ćwiczymy lot na dystans 10 kroków lotu piłki, też
oczywiście wszystkimi wybranymi kijami.
Ostatnim polecanym ćwiczeniem jest ćwiczenie wyrabiające wyczucie danego kija w zakresie proporcji lotu do toczenia się.
Po opisanych ćwiczeniach umiesz już trafiać w cel. Jednak piłka w zależności od użytego kija, potoczy się po trafieniu w dany cel bliżej lub dalej.
Teraz pora wyczuwać te proporcje lotu do toczenia się w praktyce.
Znasz już zasady które rządzą tymi proporcjami (Reguła 12 i 10), ale teraz
wykonaj następujące ćwiczenie.
Ćwiczenie to również wyrabia technikę w zakresie stałości długości zamachu
oraz rytmu.
Gdy już osiągamy wysoki poziom trafiania w cel, pora popracować jeszcze nad
pewną stałą trajektorią lotu piłki, adekwatną do danego kija. Wiemy już,
że od trajektorii lotu piłki (a tak naprawdę kąta padania piłki na green) zależy
jej długość toczenia się. Chodzi o to, aby trajektoria lotu piłki dla danego kija
była zawsze w miarę stała.
W tym celu wykonujemy następujące ćwiczenie.
Z dwóch prosticków i niewielkiej obręczy (może to być np. nakładka na kierownicę samochodu), wykonujemy następujący przyrząd.
Następnie ustawiamy go w odległości ok.
2 kroków od piłki.
Potem metodą „prób i błędów” dla
danego kija ustawiamy obręcz na
optymalnej wysokości dla danego kija.
Uderzamy serie piłek (minimum 2 serie
po 10 piłek każdym kijem) tak, aby piłka
przelatywała przez obręcz.
Pomijając ćwiczenie stałej trajektorii
danym kijem, ćwiczenie to również
podnosi poziom techniki (stały kąt ataku,
stała prędkość główki).
Etap 3 – Zastosowanie danego uderzenia do trafiania w różne cele Teraz pora na wyćwiczenie (oczywiście wszystkimi wybranymi kijami) wyczucia odległości lotu piłki. Nie zawsze jest to dystans 6 kroków lotu.
Jednak najczęściej chipping stosuje się do lotu piłki od 6 do 10 kroków, a więc wszystkie dystanse pomiędzy tymi odległościami musimy mieć opanowane. Pierwsze z ćwiczeń pokazane jest na filmie https://www.youtube.com/watch?v=A3WYi3vmnoI&feature=youtu.be
Na wyższym poziomie „drabina” ułożona z kijów może liczyć 5 szczebli
co 2 kroki tj. 4-6-8-10-12 kroków lotu piłki.
Drugie z ćwiczeń weryfikującym nasze umiejętności trafiania w różne cele oraz oceny proporcji lotu do toczenia się piłki danym kijem jest pokazane na filmie https://www.youtube.com/watch?v=0XCPjdtzS1A&feature=youtu.be
Teraz pora na dwa trudniejsze ćwiczenia w zakresie wyczucia odległości
Ćwiczenie trzecie jest następujące.
Bierzemy 10 piłek. Stajemy w pozycji nad pierwszą z nich. Zamykamy oczy
i uderzamy ją na małą odległość (ok. 6 kroków lotu) wyraźnie „widząc”
w wyobraźni ruch łopatki do tyłu i do przodu w „swoich” proporcjach.
Kolejną piłkę uderzamy dalej niż pierwszą, cały czas z zamkniętymi oczami
i utrzymując taki sam rytm.
Każda kolejna piłka powinna zostać uderzona jeszcze dalej i tak aż do dziesiątej
piłki.
Ćwiczenie czwarte to najtrudniejsze z ćwiczeń na wyczucie odległości lotu i toczenia się piłki.
Wbijamy w green 4-5 tee w odległości od 15 do 30 kroków od piłki leżącej za greenem. Odległości od tee zależą od posiadanego handicapu, niższe handicapy wbijają tee dalej (np. 18, 22, 25, 30 kroków) wyższe handicapy bliżej (15, 17, 20, 22 kroki) wyższe bliżej.
Następnie chippujemy serie piłek odpowiednim kijem w taki sposób, aby kolejne piłki dotknęły tee po upadku na greenu i toczeniu się.
Jest to bardzo trudne lecz potem trafienie do dołka wyda się znacznie łatwiejsze. Robimy w ten sposób 3 serie po 10 piłek.
Etap 4 – Wykonanie danego uderzenia w różnych położeniach piłki i z różnych podłoży
Wiesz już jak ustawiać się do chippingu gdy piłka leży na różnych podłożach i różnych położeniach. Teraz przyszedł czas, żeby to wytrenować.
Zaczynasz od położeń.
W okolicach greenu znajdujesz 4 różne nachylenia – spadek, wzniesienie,
powierzchnię powyżej i poniżej stóp.
Z tych nachyleń najpierw uderzasz po jednej serii 10 piłek każdym kijem
(Wedge 56, PW oraz i8), a więc wykonujesz 30 chipów x 4 położenia = 120
chipów na dystans 6 kroków lotu piłki.
Następnie robisz dokładnie to samo, ale na dystans lotu piłki 10 kroków.
Do każdego uderzenia przygotow ujesz się bardzo starannie !
Jeżeli chodzi o trening uderzeń z różnych podłoży, to powinieneś opanować
minimum 3 różne, oprócz standardowego podłoża z fairwaya.
Podłoże bardzo twarde, podłoże bardzo miękkie (mokre), umiarkowany rough
(ok 5 cm).
Z każdego z tych podłoży musisz wykonać identyczny trening jak powyżej
z różnych położeń piłki.
Etap 5 - Trening Realnej Gry czyli symulacja gry na polu w warunkach treningowych
Ten etap jest generalnie najważniejszy (szczególnie dla zaawansowanych graczy) i jego treningi najszybciej przekładają się na wyniki gry na polu.
Idea tego treningu jest prosta – z danego położenia uderzamy tylko jedną piłkę
i zmieniamy położenie.
Piłka znajdująca się w okolicy greenu powinna mieć różne położenia oraz leżeć
na różnych podłożach.
Elementy te nie mogą zakłócać naszej podstawowej techniki chippingu, która
powinna być równie skuteczna w każdym przypadku.
Dla wyższych handicapów jest to duża trudność, jednak począwszy od
handicapu 24 w każdym treningu chippingu jego znaczną część należy
poświęcić na tego typu trening.
Trening ten można wykonywać w trzech formach.
Pierwsza to uderzanie na różne cele jednym i tym samym kijem. Wyrabia to
wyczucie danego kija i podnosi sprawność ogólną chippingu.
Druga forma to wyznaczenie kilku czy nawet kilkunastu pozycji wokół greenu, oczywiście w różnych położeniach i różnych podłożach i uderzanie z tych pozycji. Jest to pokazane na filmie https://www.youtube.com/watch?v=zQY7aR5DDes&feature=youtu.be
Dla chippingu niezbędne dystanse i proporcje lotu piłki do jej toczenia się to:
- ok 6 kroków lot i ok 6 kroków toczenie się
- ok 6 kroków lot i ok 12 kroków toczenie się
- ok 10 kroków lot i ok 10 kroków toczenie się
- ok 6 kroków lot i ok 18 kroków toczenie się
- ok 10 kroków lot i ok 24 kroki toczenie się
Położenia piłki - Piłka na spadku, Piłka pod górkę, Piłka poniżej stóp, Piłka
powyżej stóp.
Chippując z każdego z tych położeń należy dostosować setup przed
uderzeniem do danej sytuacji.
Podłoża – Fairway, Umiarkowany rough ok 3 cm, Wysoki rough ok 5 cm,
Twarda ziemia, Mokra, miękka trawa.
Tak więc jest bardzo dużo możliwości wyznaczenia poszczególnych stanowisk wokół greenu. Ideałem jest łączenie chippingu z puttingiem tak jak w grze
tj. wykonujemy chip i potem puttujemy.
Trzecia forma treningu jest bardzo podobna do drugiej, z tym, że wyznaczamy sobie określony wynik, który musimy osiągnąć.
Przykładowo wyznaczając 9 sytuacji wokół greenu, z których będziemy chippowali piłkę (np. 5 przytoczonych powyżej i dodatkowo 4 z różnych położeń) i potem puttowali, dążymy do 21 uderzeń łącznie z puttingiem. Tak więc jest to minimum 6 up&down i 3 chipy z 2 puttami.
Gry treningowe na polu z zastosowaniem danego uderzenia
Ta forma treningowa jest do wykonania już podczas gry na polu.
Grając normalnie, gdy wykonujemy uderzenie na green, staramy się trafić nie
w green albo obok, tak aby potem wykonać chip.
W innej formie takiej gry treningowej, gramy dołek normalnie, natomiast po
zakończeniu musimy wynik „zatwierdzić”.
Robimy to grając na 3 dołkach chip w proporcjach 6 kroków lot/6 kroków
toczenie się, na 3 kolejnych 6 lot/12 toczenie się, na 3 kolejnych 10 lot/10
toczenie się, potem na 3 kolejnych 6 lot/18 toczenie się, na 3 kolejnych 10
lot/24 toczenie się i na 3 ostatnich 10 lot/6 toczenie się.
Wynik „zatwierdzony” to up&down.
W innym przypadku doliczamy tyle uderzeń ile wykonaliśmy w chippingu
łącznie z puttowaniem.
Oczywiście tego rodzaju grę możemy wykonać tylko wtedy gdy nie ma dużo
ludzi na polu i nasz partner chce w tym też uczestniczyć.
Pitch
Jest to drugie podstawowe uderzenie w okolicach greenu.
Jego sekwencja pokazana jest powyżej.
Na zdjęciach widać dwie podstawowe różnice w stosunku do chippingu.
Po pierwsze w Backswingu występuje zagięcie nadgarstków, po drugie w Follow
through kij unosi się wyżej i też wystepuje zagięcie nadgarstków.
Jednak te dwie różnice wymagają dodatkowych wyjaśnień, co uczynię dalej.
Przede wszystkim należy pamiętać, że w przypadku pitchingu zamach jest dwu-
ramienny.
Widać tutaj wyraźnie jedno ramię - to lewa ręka od lewego barku do lewego nadgarstka i drugie ramię od zagiętego lewego nadgarstka do główki kija. Ilustrują to czerwone linie na stronie 23 w porównaniu do chippingu.
Tego typu zamach powoduje przy mniejszym zamachu (lewa ręka) większą prędkość główki kija w kontakcie z piłką.
Mniejszy zamach równa się bezpieczeństwo i mniejsze ryzyko błędu
technicznego.
Teraz chciałbym omówić te dwie różnice w stosunku do chippingu, o których
wspominałem powyżej.
Pierwsza z nich to zagięcie nadgarstków w Backswingu i jego długość.
W chippingu różnice długości zamachu były minimalne, natomiast w pitchingu
są one wyraźniejsze. Od długości Backswingu (zamachu) zależy długość lotu piłki,
na zdjęciach powyżej przykładowe zamachy przy różnej długości lotu piłki.
Oczywiście wiele zależy od prędkości ruchu i każdy gracz powinien w rezultacie
wielu prób ustalić jaki zamach, przy jakiej prędkości daje jaką odległość lotu piłki
w jego przypadku.
Dokładniej omówię jeszcze ten problem poniżej omawiając wyczucie odległości
w pitchingu.
Druga różnica dotyczy położenia kija na końcu Follow through.
Najpierw należy uświadomić sobie, że im prędkość główki kija w momencie
kontaktu z piłka jest większa, tym piłka poleci nie tylko dalej ale i wyżej
w przypadku wedgy.
Ich loft przekłada się wtedy bardziej na wysokość lotu.
Jeżeli więc zmniejszymy prędkość główki kija, to piłka poleci niżej, jeżeli ją
zwiększymy to poleci wyżej.
Dobór kija z mniejszym (PW) lub większym (Wedge 60) loftem, jeszcze te różnice
zaakcentuje.
I tutaj dochodzimy do położenia kija na końcu Follow through.
Jeżeli chcemy wykonać uderzenie z niską trajektorią, kijem pitching wedge,
to zakończenie pitcha będzie wyglądało jak na zdjęciu z lewej strony.
Obie ręce są praktycznie proste i kij zatrzymuje się na wysokości bioder.
Jeżeli chcemy osiągnąć wyższą trajektorię lotu to wtedy położenie kija będzie
wyglądało tak jak na zdjęciu środkowym.
Nadgarstki zagięły się bardziej, lewy łokieć jest bliżej ciała, a główka kija jest na
wysokości głowy.
W przypadku uderzenia z wysoką trajektorią położenie kija na końcu Follow
through będzie jak na zdjęciu z prawej strony.
Główka kija jest już bardzo wysoko, shaft prawie pionowo, łokcie bardzo blisko
ciała.
Takie położenia kija w zależności od pożądanej trajektorii i prędkości główki kija
są logiczne, bo im większa prędkość główki kija w kontakcie z piłką, tym przy
swobodnym swingu, dalej on się zatrzyma.
Podobnie jak w chippingu ważne jest zachowanie stałego kąta ataku piłki.
Zapewnia to stały spin i w związku z tym takie samo zachowanie się piłki po
upadku na green.
Setup
Jak wspominałem, Setup do klasycznego krótkiego pitcha (zdjęcie środkowe) jest
prawie taki sam jak do klasycznego chipa (zdjęcie z lewej strony), co zostało
opisane powyżej.
Jedyną różnicą jest szerokość rozstawienia stóp, przy czym istotna jest odległość
pomiędzy piętami. Sylwetka jest taka sama (zdjęcie z prawej strony).
Pozostałe elementy Setupu tj. pozycja piłki, ustawienie stóp i ustawienie na cel, ustawienie kija i jego główki, chwyt kija, sylwetka i ustawienie tułowia, pozycja rąk i dłoni są takie same jak w przypadku chippingu co zostało opisane powyżej. Również zasady uderzania z różnych położeń piłki i różnych podłoży oraz Rytm pitchingu są takie same jak w przypadku chippingu i co zostało omówione poprzednio.
Backswing
Kiedy już Setup jest prawidłowy można rozpocząć Backswing.
Jak wspominałem w przypadku pitchingu zamachy mogą być różnej długości
(patrz poniżej) w zależności od odległości na którą chcemy uderzyć pilkę.
W Backswingu w pitchingu najważniejsze są dwie rzeczy:
1. Kij powinien się poruszać po określonej płaszczyźnie
2. Główka kija powinna pozostawać lekko otwarta
Płaszczyzna Backswingu
Płaszczyzna Backswingu to okrąg po którym porusza się kij tj. jego shaft i główka
oraz dłonie, a który jest nachylony pod praktycznie takim samym kątem
w stosunku do ziemi jak tzw. lie wedga, co zostało też wyjaśnione powyżej
w części o chippingu.
Na kolejnej stronie pokazuje jak to wygląda obrazowo w stosunku do Setupu i końca zamachu.
Dla większej przejrzystości będę posługiwał się fragmentem tego okręgu w formie kreski, jak pokazano poniżej.
Proszę zwrócić uwagę, że w szczycie Backswingu shaft kija jest równoległy do
jego nachylenia w Setupie.
Główka kija w pozycji gdy shaft jest równoległy do ziemi (zdjęcie środkowe
powyżej) jest pionowo do góry, co potem w kontakcie z piłka ułatwia kontakt
z bouncem główki kija.
Biodra
Jak widać na powyższych zdjęciach, biodra w trakcie Backswingu mogą się lekko
skręcić. Jednak jest to ruch minimalny, gdyż głównie pracuje góra ciała (barki,
mostek) i ręce. Wygięcie lewego nadgarstka, które było w Setupie (patrz wyżej)
powinno pozostać bez zmian w trakcie Backswingu.
Forward swing i Impakt
Forward swing odbywa się prawie po tej samej płaszczyźnie swingu jak
Backswing. Pozycja kija w Impakcie jest prawie identyczna z pozycją w Setupie.
Cały ruch odbywa się jednoczesnym skrętem tułowia i rąk. Biodra skręcają się
również w stronę celu. Należy podkreślić, że cały ruch jest ruchem skrętnym
po okręgu. Widać to na zdjęciach z różną długością zamachu.
Follow Through
Po kontakcie z piłką, kij i ciało poruszają się dalej po okręgu, co ilustruje żółta
strzałka na zdjęciu poniżej.
Jak widać pika leci prosto (czerwona strzałka), natomiast kij podąża po łuku do
wewnątrz (shaft już zniknął za ciałem wskutek ruchu po okręgu). Widać również
skręt tułowia i bioder w stronę celu. Biodra (pępek) odwracają się w trakcie
Forward swingu w stronę celu i po zakończeniu Follow through są zwrócone
w stronę celu. Zakończenie Follow Through jest pokazane na stronie 77.
Są jeszcze dwa ważne wskaźniki prawidłowości całego swingu, które uwidaczniają się w fazie Follow through.
Pierwszy to dwie linie żółte które tworzą kąt pomiędzy prawą ręką a shaftem kija. Występowanie tego kąta dowodzi, że Forward swing wykonany był skrętem tułowia a nie rękami. Gdyby ręce były dominujące, to kąt ten by zniknął, czyli kij byłby dokładnie przedłużeniem prawej
ręki. Na zdjęciach powyżej tak wygląda ten kąt pomiędzy prawą ręką a kijem u graczy zawodowych.
Podkreślam jeszcze raz, że jest to dowód pasywnych rąk w Forward swingu.
Drugi wskaźnik prawidłowości swingu to lekko ugięty łokieć we fazie Follow through oznaczony czerwonym okręgiem.
Sekwencja Forward swingu
Sekwencja swingu w krótkiej grze różni się znacząco od sekwencji w full
swingu. W pitchingu Forward swing zaczyna się od góry (niektórzy Pro zalecają
wręcz lekki casting, czyli ruch kija do dołu), skrętem całego ciała.
Biodra podążają za górą dopiero w ostatniej fazie, tuż po kontakcie z piłką.
Kij bardzo płynnie i swobodnie powinien „przejść” przez piłkę i podążać swoim
ruchem wynikającym z grawitacji, ciężaru kija i luźnych rąk.
Najważniejsze elementy
Chciałbym zwrócić uwagę na 3 elementy, które pomimo, że nie stanowią
gwarancji sukcesu, to jednak minimalizują ryzyko błędu.
Elementy te są takie same jak w przypadku chippingu. Są to:
a. Poprawny Setup opisany powyżej
b. Prawidłowy Rytm i w miarę wolne Tempo całego swingu
c. Dbanie aby cały swing odbywał się skrętem ciała, jego obrotem po łuku
Najczęstsze błędy
Najbardziej rozpowszechnione błędy w pitchingu są podobne do chippingu.
Są to:
a. Nieprawidłowa pozycja piłki i kija w Setupie
b. Tzw. „Podbieranie” piłki
c. Ciężar ciała na tylnej nodze w kontakcie z piłka i w Follow through
d. Nieprawidłowe ustawienie główki kija w Bacskwingu
e. Nadaktywne ręce w Forward swingu
Te błędy należy korygować dokładnie tak samo jak opisałem powyżej w części
o chippingu.
Wreszcie jeszcze jednym częstym błędem w pitchingu jest zatrzymanie skrętu
(obrotu) tułowia w Forward swingu. Pamiętajmy, ze na koniec Follow through
nasz pępek jest zwrócony w stronę celu. Nie można zatrzymywać skrętu ciała
w trakcie Forward swingu.
Jak skorygować ten błąd ?
Wymaga to cierpliwości i systematyczności. Trzeba wiele, wiele razy powtarzać
w wolnym tempie cały Forward swing kontrolując pracę tułowia i skręt ciała.
Najpierw wykonujemy to „na sucho” tj. bez uderzania piłki.
Znowu minimum 5 x 10 powtórzeń.
Potem uderzając piłkę ale z wolniejszym tempem (kontrola), a więc na bliższy
dystans.
Wyczucie odległości
W przypadku pitchingu mamy znacznie większe możliwości uderzania na różne
dłuższe dystanse w porównaniu do chippingu.
Piłka może lecieć dystans od 10 do 40 kroków i dalej w przypadku długiego
pitchingu. Kontrola dystansu lotu piłki jest znacznie trudniejsze do
wytrenowania aniżeli w chippingu.
Po pierwsze trudniej trafiać w cel na 20 kroków aniżeli na 6 kroków.
Po drugie w przypadku pitchingu, gdzie prędkość główki kija jest większa,
ważnym elementem, który ma wpływ na długość lotu piłki jest tzw. smash
factor.
Jest to stosunek prędkości lotu piłki do prędkości główki kija. Im smash factor
jest większy (maksimum to 1,5), tym piłka leci dalej przy tej samej prędkości
główki. W przypadku wedgy ten smash factor waha się od 0,9 do 1,2.
Najlepsza kontrola odległości byłby gdyby smash factor był stały.
Wtedy jedynym czynnikiem, którym regulowalibyśmy odległość lotu piłki
byłaby długość Backswingu tak, jak pokazano na zdjęciach na stronie 79.
Sama długość zamachu niewiele da, jeżeli smash factor będzie się zmieniał.
Piłka bowiem raz poleci bliżej i wyżej, raz dalej i niżej.
Celem wyrobienia wyczucia odległości należy więc poćwiczyć elementy, które
wpływają na smash factor.
Potem można trenować uderzenia na wybrane odległości, tak, jak jest to
opisane powyżej dla chippingu.
Trzy główne elementy, które wpływają na smash factor to:
a. Większy loft – zmniejsza smash factor, mniejszy loft zwiększa
b. Droga główki kija w stosunku do kierunku w którym się porusza.
Otwarta zmniejsza smash factor
c. Loft dynamiczny, czyli realny loft w momencie kontaktu z piłką.
Mniejszy zwiększa smash factor, większy zmniejsza.
Tak więc trenując wyczucie odległości należy zacząć od:
a. Wyboru kija i stałej pozycji w Setupie
b. Stałej drogi położenia główki kija w stosunku do kierunku swingu
c. Stałego kąta ataku w momencie kontaktu z piłką
Jeżeli te elementy uczynimy w miarę stałymi, to łatwiej będzie nam kontrolować długość lotu piłki zmieniając długość zamachu.
Kontrola trajektorii lotu piłki
W zależności od sytuacji należy wybrać odpowiednią trajektorię lotu piłki,
która zapewni określone zachowanie się piłki po upadku na green – dłuższe
toczenie się lub szybsze zatrzymanie się.
Jak już wspominałem poprzednio w części o chippingu, gra niską trajektorią jest zawsze bezpieczniejsza i skuteczniejsza, aniżeli wysoką.
Generalnie są dwie metody kontroli trajektorii lotu piłki w krótkim pitchingu. Można ją regulować doborem odpowiedniego kija (im loft mniejszy, tym trajektoria niższa) lub odpowiednią techniką uderzenia (w tym położeniem piłki).
W pierwszej metodzie, zastosowanie kija pitching wedge przy tym samym ustawieniu do piłki, spowoduje niższą trajektorię lotu aniżeli przy takim samym ustawieniu zastosowanie wedga 56, w którym to przypadku piłka poleci wyżej.
Druga metoda polega na zmianie miejsca położenie piłki w stosunku do środka postawy oraz zmianie położenia shaftu kija w momencie kontaktu z piłką co zmienia loft dynamiczny główki kija.
Ustawienie piłki z tyłu środka postawy i większe nachylenie shaftu kija w momencie kontaktu z piłką zmniejsza loft dynamiczny i tym samym trajektorię lotu piłki, która jest niższa.
Odwrotnie trajektoria lotu piłki będzie wyższa jeżeli piłka będzie z przodu środka postawy, a shaft kija bardziej pionowo w momencie kontaktu z piłką.
Która metoda kontroli trajektorii jest lepsza ?
Obie są dobre i obie mają swoje wady i zalety.
Zmiana kija przy takim samym położeniu piłki jest łatwiejsza w wykonaniu
(taki sam swing, kąt ataku itp.) i w związku z tym jest szybsza w nauce.
Zmiana miejsca położenia piłki i nachylenia shaftu lepiej wyrabia elastyczność
uderzeń i umiejętności (skills), ale jej opanowanie trwa dłużej.
Jak trenować kontrolę trajektorii opisuje dalej w części o treningach.
Warianty krótkich pitchów
Omówiona powyżej technika pitchingu dotyczy standardowego uderzenia.
Jednak warto znać i trenować kilka wariantów tego podstawowego pitcha
z dwóch powodów.
Po pierwsze zdarzają się czasem sytuacje wyjątkowe wokół greenu, gdzie uderzenie standardowe nie ma zastosowania
Po drugie ćwiczenie różnych wariantów podstawowego uderzenia znacznie poprawia standardową technikę. Im więc więcej ich wariantów opanujemy, tym podstawowe uderzenie będą skuteczniejsze i bardziej powtarzalne.
Oto 3 warianty nie-standardowego pitcha.
Lob (flop) shot
Czasem sytuacja przy greenie wymaga aby piłka po locie 15-30 kroków
zatrzymała się jak najszybciej po upadku na green.
Ponieważ uderzenie z dużym spinem jest bardzo trudne technicznie, a czasem
niemożliwe (wyższy rough), to możemy spróbować wykonać pitch z bardzo
wysoką trajektorią tzw. lob lub flop shot.
Podstawowa technika jest podobna do klasycznego pitcha z czterema
modyfikacjami.
a. Piłka jest ustawiona o 1 cm w lewo od jej środka i shaft kija jest prawie
pionowo w stosunku do ziemi
b. Mamy bardziej ugięte kolana gdyż dłonie są niżej
c. Ciężar ciała przechodzi w Setupie bardziej na przednią stopę
d. Po zakończeniu uderzenia staramy się prowadzić główkę kija jak najwyżej.
W tym celu lewy łokieć zginamy i przyciągamy blisko lewej strony ciała, do
żeber.
Możemy dodatkowo otworzyć główkę kija, jeszcze zwiększając jego loft. Musimy wtedy jeszcze bardziej otworzyć postawę. W takim przypadku trzymając kij przy ciele, otwieramy postawę do momentu, aż główka kija będzie pokazywała na cel. Chwytamy tak ustawiony kij normalnym chwytem. Wygląda to wtedy z punktu widzenia oczu gracza trochę nienaturalnie, gdyż chwytamy kij z otwartą łopatką normalnym chwytem.
Jest to jakby bardzo słaby chwyt.
Nasza postawa jest otwarta o ok. 30 stopni w stosunku do linii celu, a główka
kija jest otwarta i pokazuje na cel.
Po tym 4 modyfikacjach pozostaje wykonać bardzo duży zamach, z mocno zagiętymi nadgarstkami. Zakończenie Follow Through jest również bardzo wysoko, gdyż główka kija jest bardzo rozpędzona w momencie kontaktu z piłką. Jest to pokazane na zdjęciach na kolejnej stronie.
Piłka poleci bardzo wysoko jeżeli idealnie trafimy pod piłkę z minimalnym
divotem.
W grze stosuje się to uderzenie niezmiernie rzadko, ale ćwiczenie tego
uderzenia daje znakomite efekty w pracy nad kontaktem z piłką i rytmem,
co przekłada się na klasyczny pitch.
Uderzenie wykonujemy wedgem 60 z możliwie jak najmniejszym bounce
(maksymalnie 10 stopni).
Jak widać kij w ostatniej fazie Follow Through jest praktycznie w takiej samej pozycji jak w full swingu. Piłka po upadku na green zatrzyma się natychmiast.
Do zagrania tego uderzenia niezbędne jest w miarę dobre, miękkie podłoże oraz tzw. bounce kija maksimum 10 stopni. Przy twardym podłożu oraz większym bounce istnieje ryzyko topowania piłki.
Toczący się pitch
Uderzenie to stosujemy, gdy chcemy aby po upadku na green piłka potoczyła
się trochę dłużej w stronę dołka. Możemy w tym celu użyć oczywiście kij
z mniejszym loftem, ale są sytuacje gdy piłka mimo wszystko na początku musi
polecieć na pewną wysokość, a potem chcemy aby się toczyła dłużej.
W takim przypadku stosujemy odmianę podstawowego pitcha, gdzie toczenie
się piłki będzie dłuższe.
Podstawowa technika jest bardzo podobna do klasycznego pitcha z dwoma
modyfikacjami.
a. Piłka jest ustawiona minimalnie bardziej w prawo od środka postawy, ok 1 cm
bardziej niż w przypadku klasycznego pitcha
b. Po zakończeniu uderzenia staramy się aby obie nasze ręce były maksymalnie
proste jak pokazano na zdjęciu na kolejnej stronie.
Piłka po upadku potoczy się dalej niż w przypadku podstawowego pitcha.
Na powyższym zdjęciu widać zakończenie Follow Through przy uderzeniu toczącego się pitcha. Zatrzymanie kija i proste ręce w tej fazie powodują trochę mniejszą prędkość główki kija w kontakcie z piłką i jej niższy lot.
Pro-pitch tzw. One Hop & Stop
Jest to chyba najtrudniejsze uderzenie w krótkiej grze wymagające tysięcy prób.
Po jego wykonaniu piłka leci średnią-niską trajektorią i po upadku zatrzymuje
się na długości praktycznie 1 metra.
Dzieje się tak wskutek bardzo dużej rotacji wstecznej piłki).
Gracze zawodowi uderzają tak z dystansu od 20 do 40 metrów tuż pod flagę.
Jednak nawet im czasem uderzenie to nie wyjdzie i piłka toczy się znacznie
dalej. Aby osiągnąć tak dużą rotację wsteczną trzeba spełnić 5 warunków.
a. Piłka musi być minimum 3 warstwowa jak np. Teitleist ProV lub TaylorMade
Penta
b. Rowki na łopatce kija muszą być idealnie czyste
c. Piłka musi leżeć na w miarę twardym podłożu, nie może to być rough
d. Należy osiągnąć tzw. Spin loft od 43 do 45 stopni w kontakcie z piłką
e. Główka kija musi mieć dużą prędkość w momencie kontaktu z piłką
O ile 3 pierwsze warunki są łatwe do zrealizowania, to warunek „d” jest
niezwykle trudny.
Spin loft to różnica pomiędzy tzw. loftem dynamicznym a kątem ataku.
Ilustruje to rysunek poniżej.
Im spin loft jest większy, tym piłka ma większą rotację wsteczną, ale tylko do wartości 45 stopni, potem spada.
Aby osiągnąć odpowiednią rotację wsteczną przy uderzeniu o którym mówimy, spin loft powinien być minimum 43 stopnie. Jak to osiągnąć kijem wedge 56 ? Uderzając piłkę z kątem ataku -5 i takim loftem dynamicznym jak loft rzeczywisty mielibyśmy 56-(-5)=61 stopni, a więc za dużo.
Musimy więc zmniejszyć zarówno loft dynamiczny jak i kąt ataku.
Przy kącie ataku -4 potrzebowalibyśmy loftu dynamicznego 40, a więc o 16
stopni mniejszego niż rzeczywisty loft wedga 56. Jak to zrobić ?
Musimy jednocześnie wykonać dwie rzeczy.
1. Pochylić shaft kija do przodu w momencie kontaktu z piłką o około 8-10
stopni. Wtedy nasz loft dynamiczny osiągnie 56-8=48 stopni.
Brakuje nam jeszcze 4 stopni
2. Musimy uderzyć idealnie w sam skraj piłki, łopatka kija musi od razu zetknąć
się z piłką swoj ą dol ną częścią gdyż wtedy nastąpi tzw. gear effect, czyli łopatka
sama pochyli się jeszcze do przodu o ok. 4 stopnie. Wtedy osiągniemy nasze
43- 44 stopnie dynamicznego loftu.
Aby wystąpiły te dwa warunki trzeba ćwiczyć i jeszcze raz ćwiczyć, próbując
kontrolować dynamiczny loft, kąt ataku i miejsce kontaktu z piłką.
Niektórzy gracze mają to dane w sposób bardziej naturalny, inni muszą ćwiczyć
miesiącami.
Uderzenie one hop & stop można też ćwiczyć przy użyciu launch monitora np.
Foresight GC2. Wtedy dokładnie mamy pokazana liczbę obrotów na minutę
czyli natychmiastową informacje zwrotną.
Proporcja lotu do toczenia się piłki w pitchingu
W przypadku pitchingu nie ma tak uniwersalnych praw jak w przypadku
chippingu. Mamy do czynienia co najmniej z 3 różnymi trajektoriami lotu,
po upadku na green w zależności od trajektorii lotu piłka toczy się na różny
dystans.
Sugeruję dwie metody określania proporcji lotu do toczenia się piłki.
Pierwsza z nich polega na ogólnym przyjęciu, że piłka toczy się 30% całej
odległości lotu piłki.
Przykładowo od piłki do dołka mamy 30 metrów. Wiemy, że piłka potoczy się
30%, a więc uderzając na 20 metrów lotu, piłka potoczy się ok 7 metrów, czyli
zatrzyma się około 3 metrów od dołka. Oczywiście na płaskim greenie o średniej
prędkości. Reszta zależy od odległości od miejsca do dołka. Należy je
odpowiednio dobrać. Poniżej 3 przykłady.
Pierwszy przypadek to przypadek idealny gdy piłka toczy się 30% dystansu lotu i tam właśnie znajduje się dołek. Dotyczy to głównie średnich i wyższych trajektorii i jak wspomniałem to reguła generalna.
Jeżeli jednak dołek by się bliżej skraju greenu, to ta trajektoria i ta reguła nie są przydatne. Wtedy należy uderzyć ze znacznie wyższą trajektorią (Wedge 60 lub nawet lob) i wtedy stosunek toczenia się wyniesie ok 10% dystansu lotu, jak to pokazano na rysunku poniżej.
Tak więc jedna metoda, to przyjęcie średnich proporcji toczenia się do lotu czyli
30% dla średniej i wysokiej trajektorii i 10% dla bardzo wysokiej trajektorii
i na tych podstawach określanie miejsca upadku na greenie i proporcji lotu do
toczenia się.
Ja sugerują inną metodę (druga metoda). Jest to metoda eksperymentalna, która równocześnie jest idealnym sposobem treningu krótkiego pitchingu.
Etap 1 - najpierw trenujemy stałą trajektorię lotu danym kijem, który stosujemy do pitchingu czyli wedgem 60, wedgem 56 i pitching wedgem. Będą to 3 różne trajektorie lotu – wysoka, średnia i niska.
Robimy to przy pomocy pionowo zawieszonych okręgów lub bramki na określonej wysokości.
Opiszę to dokładniej w treningu pitchingu w dalszej części.
Gdy każdym z tych 3 kijów osiągamy 80% skuteczność stałej trajektorii lotu
przechodzimy do etapu 2.
Etap 2 - ustawiamy na brzegu płaskiego greenu okrąg o średnicy 6 stóp (może
to być też kwadrat z tee o boku 6 stóp) i 5 dystansów od tego okręgu 15, 20, 25,
30 i 35 kroków.
Z każdego z tych dystansów uderzamy danym kijem serię 10-20 piłek tak, aby
leciały stałą trajektorią (dla danego kija) i trafiały w okrąg.
Następnie mierzymy odległość od środka okręgu do średniej odległości,
w której zatrzymały się piłki. Da nam to proporcje lotu do toczenia się danym
kijem dla danej odległości, a dodatkowo będzie to bardzo dobry treningi.
Tak postępujemy dla każdego kija i mamy gotową tabelkę swoich średnich proporcji lotu do toczenia się w zależności od kija i dystansu lotu.
Oczywiście dla greenów pochyłych, wznoszących się lub bardzo szybkich trzeba przyjąć poprawki, ale mamy już dobrą podstawę do wyliczeń i oszacowań.
Jak trenować pitching
Główna zasada i etapy treningu są podobne jak te opisane dla chippingu,
natomiast różnią się zawartością. Ponadto w Etapie 2 treningu dochodzi
ćwiczenie różnych trajektorii, czego nie było w treningu chippingu.
Każdy trening powinien trwać od 45 do 90 minut (w tym drugim przypadku
z przerwą 10-15 minut).
Ćwiczenia, które poniżej opisuje są przykładowe. Nie sposób opisać wszystkich
ćwiczeń, szczególnie, że codziennie powstają nowe. Tym niemniej regularne
wykonywanie tych ćwiczeń może podnieść Twój krótki pitching do poziomu
prawie zawodowego.
Etap 1 - Opanowanie podstawowej techniki danego uderzenia
Etap ten polega na powtarzaniu wielu serii danego uderzenia (Setup,
Backswing, Forward swing) w kilku pod-etapach. Ten etap nazywany jest
treningiem „blokowym”.
Pod-etap 1
Polega na wykonywaniu ruchów samym ciałem bez udziału rąk, które są
położone na barkach.
Wykonuje się serie po 10 powtórzeń, minimum 5 serii x 10 powtórzeń.
Pod-etap 2
W tym etapie ręce zwisają luźno i imitują prawidłowy ruch łącznie z ruchami
ciała.
Wykonuje się serie po 10 powtórzeń, minimum 5 serii x 10 powtórzeń.
Pod-etap 3
W tym etapie bierzemy kij i wykonujemy dane uderzenie z imitacja wszystkich
elementów ale bez piłki.
Wykonuje się serie po 10 powtórzeń, minimum 5 serii x 10 powtórzeń.
Pod-etap 4
W tym etapie uderzamy normalnie piłkę ale w znacznie wolniejszym tempie
pozwalającym na lepszą kontrolę ruchu. Piłka leci na mniejszą odległość.
Wykonuje się serie po 10 powtórzeń, minimum 5 serii x 10 powtórzeń.
Pod-etap 5
W tym etapie uderzamy normalnie piłkę, w normalnym tempie na adekwatną
do zamachu odległość.
Nie zwracamy na tym etapie uwagi na celność uderzenia i koncentrujemy się
na dobrym kontakcie z piłką.
Wykonuje się serie po 10 powtórzeń, minimum 5 serii x 10 powtórzeń.
Sugeruję ćwiczyć pitching kijami wedge 60/58, wedge 56/54 i pitching wedge. Sugerowane przeze mnie kije zapewniają różne trajektorie lotu piłki i tym samym różne proporcje jej lotu do toczenia się piłki.
Uderzając pitching różnymi kijami trzeba by odbić minimum 2 serie po 10 piłek każdym kijem.
Na tym etapie należy też zwracać coraz większą uwagę na jakość kontaktu główki kija z piłką
Opisane powyżej etapy możemy wykonać albo na jednym treningu (jeżeli mamy dużo czasu) albo dzieląc jest na części po 2-3 pod-etapy.
Regularne trenowanie Etapu 1 powinno spowodować, że standardowe uderzenie, w normalnych warunkach jest poprawnie wykonane (kontakt z piłką, elementy zamachu i uderzenia itp.) w standardowych warunkach (położenie i podłoże) ze skutecznością minimum 90%.
Oznacza to że na 100 uderzonych piłek 90 jest poprawnie uderzonych. Wtedy możemy przejść do Etapu 2.
Etap 2 - Zastosowanie techniki danego uderzenia do trafiania w określony cel i ćwiczenie trajektorii.
Najpierw na tym etapie ustawiamy już konkretny cel w określonej odległości w który należy trafiać.
Opisany poniżej trening wykonujemy na kilku poziomach trudności.
Na początku celem jest kwadrat z kijów i odległość lotu piłki 15 kroków do
środka tego kwadratu.
Ćwiczenie wykonujmy w seriach po 10 piłek każdym z 3 kijów po 2-3 serie. Dążymy do poziomu skuteczności 5-6 piłek na 10, przy czym poziom minimalny to 5 piłek na 10 z dystansu 15 kroków.
Potem przesuwamy nasz cel na 20 kroków itd. aż do 35-40 kroków.
Począwszy od dystansu 25 kroków kwadrat może mieć bok 6 stóp czyli 2 kijów.
Jeżeli na 100 piłek uderzanych po prostu na green, poprawnie uderzonych jest
90, to mając określony cel ilość ta spadnie minimum o połowę.
Jednak cierpliwe i regularne ćwiczenia trafiania w cel, podniosą nasz poziom
techniki na jeszcze wyższy poziom, szczególnie w zakresie rytmu i kontaktu
z piłką.
Gdy już osiągamy wysoki poziom trafiania w cel, pora popracować jeszcze nad
pewną stałą trajektorią lotu piłki, adekwatną do danego kija.
Wiemy już, że w zależności od trajektorii (a tak naprawdę kąta padania piłki
na green) zależy jej długość toczenia się. Chodzi o to, aby trajektoria lotu piłki
dla danego kija była zawsze w miarę stała.
W tym celu najlepszym ćwiczeniem jest trafianie w obręcz zawieszoną na
gałęzi lub na specjalnym stojaku.
Może to być również podobny przyrząd jak do ćwiczeń chippingu tj. dwa
prosticki i niewielka obręcz (może to być np. nakładka na kierownicę
samochodu), ale umieszczona wyżej i w większej odległości od piłki.
Na jakiej wysokości należy zawieszać obręcz lub ustawiać poprzeczkę ?
Dla różnych kijów, z różnym loftem trajektoria będzie wyższa lub niższa, a więc
kąt wznoszenia będzie większy lub mniejszy.
Szacunkowo (z badań Trackmana) można określić, że średni kat wznoszenia się
piłki wynosić powinien dla pitching wedga ok. 30 stopni. Dla wedga 56 będzie
to ok. 40 stopni i dla wedga 60 ok 45 stopni.
Dla uderzenia typu lob będzie to minimum 60 stopni.
Oczywiście przy prawidłowym ustawieniu piłki na środku postawy i naturalnym
dla danego wedga kącie ataku czyli od 4 do 6 stopni.
Przy takich kątach wznoszenia się, odległość lotu piłki jest najbardziej
proporcjonalna do szybkości główki kija. Nie za szybko i nie za wolno.
Oto tabelka na jakiej wysokości należy ustawić obręcz lub bramkę
w odległości 3 metrów od piłki i 5 metrów od piłki, dla podanych powyżej
kątów wznoszenia się piłki.
Tabelkę obliczył jeden z pasjonatów golfa Michał Ostrowski.
Tolerancja przelotu nad poprzeczką to około 50 cm dla amatorów, natomiast
obręcz może mieć średnicę 3 stóp.
Uderzając serie piłek na te wysokości odpowiednim kijem ćwiczymy stały kąt
wznoszenia się piłki i wtedy zarówno kontrola dystansu lotu jak i zachowanie
piłki na greenie będzie przewidywalne i stałe.
Etap 3 – Zastosowanie danego uderzenia do trafiania w różne cele
Teraz pora na wyćwiczenie (oczywiście wszystkimi 3 kijami) wyczucia odległości
lotu piłki
Drugie ćwiczenie pomoże lepiej poczuć zależność pomiędzy dystansem, a prędkością główki kija.
Spróbuj uderzać na dany dystans najpierw np. wedgem 56, a potem ironem 9, ale z tym samym zamachem. Będziesz musiał zmniejszyć prędkość swingu. Pomoże Ci to w lepszej jej kontroli.
Kolejne dobre ćwiczenie to uderzenie najpierw na ostatni „szczebel” drabiny, potem na pierwszy, a potem na środkowy. Uderzenia są więc na różne odległości znaczenie różniące się. Wyrabia to lepiej wyczucie odległości.
Etap 4 – Wykonanie danego uderzenia w różnych położeniach piłki i z różnych podłoży
Ćwiczysz to dokładnie tak samo jak dla chippingu, gdyż zasady ustawiania się do piłki są takie same.
Etap 5 - Trening Realnej Gry czyli symulacja gry na polu w warunkach treningowych
Należy oczywiście ćwiczyć zarówno z różnych położeń jak i różnych podłoży na
których leży piłka.
Jest bardzo dużo możliwości wyznaczenia poszczególnych stanowisk wokół greenu. Ideałem jest łączenie pitchingu z puttingiem tak jak w grze, choć będziemy musieli się trochę nachodzić ????.
Tj. wykonujemy pitch i potem puttujemy.
Wreszcie możemy zrobić sobie rodzaj testu-treningu oznaczając 9 położeń wokół greenu – 3 łatwe, 3 trudna i 3 bardzo trudne.
Łatwe to lot 15, 20 i 25 kroków z płaskiego położenia z dużą ilością greenu
(między 15 a 20 kroków) przed dołkiem.
Trudne to 30, 35 kroków i położenie jw., oraz z 15 kroków ale z dużego spadku.
Bardzo trudne to lot 10, 20 i 35 kroków od dołka z odległością od brzegu
greenu do dołka mniejszą niż 10 kroków, przy czym przynajmniej w jednym
przypadku jest to z twardego podłoża.
Po każdym pitchu wykonujemy putty, aż piłka wpadnie do dołka.
Granicą jest 21 uderzeń łącznie z puttami, tak więc wymaga to minimum
6 up&down.
Gry treningowe na polu z wymuszonym zastosowaniem danego uderzenia
Ta forma treningowa jest do wykonanie już podczas gry na polu.
Grając normalnie, gdy wykonujemy uderzenie na green, staramy się trafić nie
w green albo obok na dystansie od 15 do 30 metrów od greenu, tak, aby
potem wykonać pitch.
Tak więc znasz już dwa podstawowe uderzenia w krótkiej grze i ich różne
warianty. Teraz trzeba to umiejętnie zastosować w grze.
Pięć głównych
sytuacji wokół greenu
Gdy piłka leży w okolicach greenu w odległości od 2 do 40 metrów od jego
skraju, to można wyróżnić 5 głównych, typowych sytuacji, które wyczerpują
90 % wszystkich możliwości.
Uwaga, 1 średni krok to 2 stopy czyli ok 60 cm !
Sytuacja 1
Od piłki do dołka jest pomiędzy 10 a 14 kroków (20-28 stóp), przy czym do
greenu jest 5-7 kroków i od brzegu greenu do dołka również 5-7 kroków.
Sytuację tę nazywam „Krótko-Krótko” – krótki lot i krótkie toczenie się.
Sytuacja 2
Od piłki do dołka jest pomiędzy 15 a 12 kroków (30-40 stóp), przy czym do
greenu jest 5-7 kroków i od brzegu greenu do dołka 10-12 kroków.
Sytuację tę skrótowo nazywam „Krótko-Długo” – krótki lot i długie toczenie się.
Sytuacja 3
Od piłki do dołka jest pomiędzy 20 a 24 kroki (40-48 stóp), przy czym do
greenu jest 10-12 kroków i od brzegu greenu do dołka również 10-12 kroków.
Sytuację tę skrótowo nazywam „Długo-Długo” – długi lot i długie toczenie się.
Sytuacja 4
Od piłki do dołka jest pomiędzy 25 a 30 kroków (50-60 stóp), przy czym do
greenu jest 5-7 kroków i od brzegu greenu do dołka 20-25 kroków.
Sytuację tę skrótowo nazywam „Krótko-Bardzo Długo” – krótki lot i bardzo
długie toczenie się.
Sytuacja 5
Od piłki do dołka jest ponad 30 kroków (ponad 60 stóp), przy czym do greenu
jest od 15 do 35 kroków i od brzegu greenu do dołka 10-12 kroków.
Sytuację tę skrótowo nazywam „Bardzo Długo-Krótko” – bardzo długi lot
i krótkie toczenie się.
W tej sytuacji piłka może leżeć nawet dalej od greenu (idea uderzenia będzie
taka sama), nawet do 40 m.
Sytuacje, które są bardzo nietypowe i które stanowią tylko 10% możliwości to np. dołek bardzo blisko brzegu greenu 4-6 kroków, a piłka dalej niż 6 kroków od greenu.
W tego typu sytuacjach trzeba stosować uderzenia specjalne (warianty chipa
i pitcha) o których pisałem poprzednio.
Każdą z tych 5 typowych sytuacji można grać w różny sposób (kij, trajektoria
i miejsce upadku piłki) ale poniżej podaje najbardziej skuteczne kombinacje.
Najpierw trzeba je opanować przy skuteczności 90% tj. 9 up&down na 10
prób, a potem można wprowadzać własne warianty.
Podane powyżej miejsca upadku piłki zależą też od szybkości greenu i jego nachyleń. Należy je traktować orientacyjnie i dostosowywać do danej sytuacji modyfikując 1-2 kroki do tyłu lub do przodu.
Zwracam uwagę, że stosujemy tutaj wszędzie podstawowe dwa uderzenia krótkiej gry tj. klasyczny chip i pitch, które opisałem powyżej.
Te 5 sytuacji należy przećwiczyć w formie Treningów Realnej Gry w dwóch
etapach.
Etap 1
Bierzesz 10 piłek i ustawiasz je w stosunku do dołka w sytuacji 1 (Krótko-
Krótko). Uderzasz zgodnie ze wskazówkami powyżej (kij, miejsce upadku itp.)
i liczysz punkty zgodnie z regułami podanymi poniżej.
Po uderzeniu 2-3 piłek odsuwasz je od dołka aby nie przeszkadzały kolejnym.
Po zaliczeniu określonej ilości punktów robisz to samo dla sytuacji 2, potem 3,
4, 5 wariant 15 kroków, potem 20 kroków, 25 kroków i 30 kroków również 10
piłkami.
Punkty liczysz następująco:
- Dla sytuacji 1, 2, 3 i 4 jeżeli piłka zatrzymała się na 3 stopy od dołka masz 2
pkt, w odległości pomiędzy 3 a 6 stóp 1 pkt. Powyżej 6 stóp 0 pkt.
- Dla sytuacji 5 w 4 wariantach punkty liczysz następująco.
Jeżeli piłka zatrzymała się na 3 stopy od dołka masz 3 pkt, w odległości
pomiędzy 3 a 6 stóp 2 pkt, w odległości 6-10 stóp 1 pkt, powyżej 10 stóp 0 pkt.
Celem dla tych wszystkich sytuacji jest osiągnięcie 17 punktów, a wynik 15 punktów jest dobry.
Ćwiczysz daną sytuację dotąd, aż nie osiągniesz wyniku minimum dobrego.
Etap 2
Bierzesz tylko 1 piłkę i ustawiasz ją w stosunku do dołka w sytuacji 1 (Krótko-
Krótko). Uderzasz jeden raz i liczysz punkty zgodnie z zasadami poniżej.
Następnie zmieniasz sytuację na numer 2 i znowu tylko jedno uderzenie
i liczenie punktów.
Potem to samo dla sytuacji 3, 4 i sytuacji 5 w jej czterech wariantach.
Tak więc w każdej sytuacji uderzasz tylko 1 raz.
Potem zaczynasz kolejną serię, aż osiągniesz łącznie 40 punktów ze wszystkich
sytuacji.
Punkty dla Etapu 2 liczysz następująco:
- Dla sytuacji 1, 2, 3 i 4 jeżeli piłka zatrzymała się w odległości 3 stóp od dołka
masz 1 pkt.
Jeżeli zatrzymała się w większej odległości masz -1pkt.
- Dla sytuacji 5 w jej czterech wariantach jeżeli piłka zatrzymała się
w odległości 6 stóp od dołka masz 1 pkt. Jeżeli zatrzymała się w większej
odległości masz -1pkt.
Uwaga !
Jeżeli z danej sytuacji zdobyłeś 5 punktów, to w kolejnych próbach pomijasz
już tę sytuację i powtarzasz po jednym uderzeniu tylko w innych sytuacjach
gdzie nie masz 5 pkt.
Mówiąc inaczej w każdej sytuacji musisz zdobyć 5 punktów, ale za każdym
uderzeniem zmieniasz sytuację, chyba, że na końcu zostanie tylko jedna.
Wtedy ćwiczysz ją aż do skutku.
Tego typu treningi bardzo dobrze utrwalą wybór kija i miejsca upadku piłki w zależności od sytuacji.
Algorytm krótkiej gry
Na zakończenie chciałbym omówić tzw. Algorytm krótkiej gry, czyli sposób postępowania krok po kroku gdy piłka leży w odległości 2-40 metrów od greenu.
W rezultacie jego zastosowania powinniśmy znać odpowiedzi na 5 pytań:
a. Jakie uderzenie wykonać ?
b. Jaki kij wybrać do uderzenia ?
c. Jaką trajektorią ma polecieć piłka ?
d. Gdzie piłka ma upaść na greenie ?
e. Czy z danego podłoża i położenie piłka poleci niżej czy wyżej, szybciej czy
wolniej, z większym czy mniejszym spinem ?
Na początku tej książki przestawiłem schemat postępowania w przypadku krótkiej gry.
.
Algorytm krótkiej gry, który przedstawiam poniżej, znacznie upraszcza ten
proces.
Po wyborze pożądanego miejsca upadku piłki, określamy która z 5 opisanych
sytuacji ma miejsce.
Wybór sytuacji da nam odpowiedź na wszystkie pozostałe pytania tj.
- jaką trajektorią uderzać
- jakim kijem uderzać
- z jakim spinem piłki uderzać
- jakiego rodzaju uderzenie
Musimy odpowiedzieć na pytania:
Jaka jest odległość od piłki do brzegu greenu ?
Jaka jest odległość od brzegu greenu do dołka ?
Całą resztę określi algorytm, który przedstawiam na kolejnej stronie.
Oczywiście możliwe są różne inne kombinacje niż te opisane w algorytmie, ale zachęcam do wypróbowania tego algorytmu i przećwiczenia go solidnie. Potem można wprowadzać własne warianty.
Najlepszym sposobem sprawdzenie co działa najlepiej jest uderzenie 3 serii po 10 piłek sugerowanym wariantem i zmierzenie średniej odległości w jakiej piłka zatrzymuje się w okolicach dołka.
Potem wykonanie tego samego „swoim” wariantem. Porównanie da nam odpowiedź, co jest skuteczniejsze.
Oczywiście ten test ma sens wtedy gdy dany wariant poćwiczymy przynajmniej
kilka razy.
Jak wspominałem algorytm ten wyczerpuje 90% sytuacji w krótkiej grze.
W pozostałych sytuacjach należy stosować uderzenia specjalne, które
opisałem poprzednio.
Stosowanie Algorytmu Krótkiej Gry powinno być całkowicie automatyczne
i doskonale opanowane.
Nie wszystkie uderzenia zawsze wyjdą, ale stosując go konsekwentnie
wyrabiamy sobie pewne nawyki i nasza krótka gra staje się bardziej skuteczna
i powtarzalna.
SKUTECZNA KRÓTKA GRA
I to już koniec naszej „książkowej” przygody z krótką grą.
Teraz pozostaje tylko ćwiczyć według opisanych wskazówek i treningów.
Mam nadzieję, że teraz technika i strategia krótkiej gry są dla Ciebie znacznie
bardziej zrozumiałe.
Wiesz jakie są podstawowe prawidłowości, jakie uderzenia można stosować
i jak dokonywać wyboru najskuteczniejszej kombinacji – trajektoria/kij/miejsce
upadku.
Krótka gra to wspaniała metoda na obniżenie swojego wyniku i poprawę handicapu. Podczas najbliższej gry policz ile razy Twoje piłka była w okolicach greenu i ile z tego położenia zrobiłeś uderzeń.
Teraz odejmij połowę z tych uderzeń, a zobaczysz jaki wynik możesz zrobić przy doskonałej krótkiej grze.
A więc ćwicz, ćwicz i ćwicz, aż będziesz osiągać minimum 50% up&down w okolicy do 30m od greenu.
Życzę Ci powodzenia i wytrwałości